Menstruation (Periods) During Emergencies

အမျိုးသမီး လစဥ် သုံးပစ္စည်းများ : ဘာတွေသုံးလို့ရလဲ?

ရရှိပါက သုံးသင့်သောပစ္စည်းများ :

• တစ်ခါသုံးအတွင်းခံဂွမ်း ထုပ်သို့မဟုတ် တမ်ပွန်
• • ၄-၆ နာရီတစ်ကြိမ် လဲပါ
  • သေချာစွာထုပ်ပြီး စွန့်ပစ်ပါ (အောက်တွင်ကြည့်ပါ)
• ပြန်လည်သုံးစွဲနိုင်သော အတွင်းခံပါဒ် သို့မဟုတ် ရာသီသုံးခွက်
• • အပြည့်အဝဆေးကြောပြီး ခြောက်အောင်လုပ်နိုင်မှသာ သုံးပါ
  • ခွက်သုံးမည်ဆိုပါက သန့်ရှင်းသောရေနှင့် ဆပ်ပြာလိုအပ်သည်

  ---

အရေးပေါ်အစားထိုးနည်းများ :

သာမန်သုံးပစ္စည်းမရှိပါက ဤနည်းလမ်းများကို ယာယီသုံးနိုင်ပါသည်:

• အိမ်သာသုံးစက္ကူ၊ တစ်ရှူး သို့မဟုတ် စက္ကူတဘက်
• • အလွှာလိုက်ခေါက်ပြီး အတွင်းခံတွင်ထားပါ
  • သန့်ရှင်းခြောက်သွေ့မှသာ သုံးပါ
  • မိန်းမကိုယ်အတွင်းသို့ မထည့်ပါနှင့်
  • တစ်ခါသုံးပြီးတာနှင့် စွန့်ပစ်ပါ - အိမ်သာထဲမှာမချပါနှင့်
• ဂွမ်းထုပ်
• • ပါဒ်ပုံဖြစ်အောင် ပြားချပ်စွာချပြီး အိမ်သာသုံးစက္ကူဖြင့်ထုပ်ပါ
  • ၂-၃ နာရီတစ်ကြိမ် လဲပါ
  • အဖြူရောင်သန့်သန့်၊ အနံ့မပါသော ဂွမ်းကိုသာ သုံးပါ
• သန့်ရှင်းသော လက်သုတ်ပုဝါ (ပြန်သုံးနိုင်သောနည်း)
• • ထူထဲသောpadပုံဖြစ်အောင် ခေါက်ပါ
  • ယိုစိမ့်မှုနည်းစေရန် ပလတ်စတစ်စသို့မဟုတ် တစ်ရှူးဖြင့်ထုပ်ပါ
  • မဆေးမီ အထုပ်နှင့်အိတ်ထဲတွင် သိမ်းထားပါ
  • ၃-၄ နာရီတစ်ကြိမ် လဲပါ
  • ရေနွေးနှင့်ဆပ်ပြာသုံးပြီး နေရောင်တွင် အခြောက်လှန်းပါ
• သန့်ရှင်းသော ခြေအိတ် သို့မဟုတ် လည်စီး (နောက်ဆုံးရွေးချယ်မှု)
• • နူးညံ့သန့်ရှင်းသော ချည်သားအထည်ကိုသာ သုံးပါ  
  • ပါဒ်ပုံဖြစ်အောင် ခေါက်ပါ၊ တစ်ရှူးဖြင့်ထုပ်နိုင်လျှင် ပိုကောင်းသည်
  • သွေးဆင်းနည်းပါက ၁-၂ နာရီခန့်သာ ခံသည်
  • အနံ့ပါသော သို့မဟုတ် အပေါက်ပါသော ခြေအိတ်များကို မသုံးပါနှင့်

မသုံးသင့်သောပစ္စည်းများ :

• ပလတ်စတစ်အိတ်၊ ညစ်ပတ်သောအဝတ်စ၊ ချည်မဟုတ်သောအထည်
• သတင်းစာ၊ အရွက် သို့မဟုတ် ကြမ်းတမ်းစိုစွတ်နေသောအရာများ
• ရာသီသွေးစုပ်ယူနိုင်စွမ်းမရှိသောအရာများ

သန့်ရှင်းရေး

ရေချိုးခန်းမရှိလျှင်ပင် ဤနည်းလမ်းများဖြင့် သန့်ရှင်းနိုင်ပါသည်:

• နေ့စဉ် မိန်းမကိုယ်ကို သန့်ရှင်းသောရေဖြင့် ဆေးကြောပါ (မနက်ည တစ်ကြိမ်စီ)
• ဆပ်ပြာရှိပါက သုံးပါ
• အိမ်သာသုံးပြီးတိုင်း အရှေ့မှ အနောက်သို့သာ သုတ်ပါ
• မိန်းမကိုယ်အတွင်းသို့ ရေမဆေးပါနှင့်
• အတွင်းခံအသစ်လဲမီ အရေပြားကို ခြောက်အောင်လုပ်ပါ
• အတွင်းခံမလဲမီနှင့် လဲပြီးတိုင်း လက်ဆေးပါ
• မသုံးရသေးသော အဝတ်စများကို တစ်ရှူးသို့မဟုတ် အိတ်ဖြင့် သန့်သန့်ရှင်းရှင်းထုပ်ပါ
• ပြန်သုံးနိုင်သော အဝတ်စများကို နေရောင်တွင် အခြောက်လှန်းပါ

အမျိုးသမီး လစဉ်သုံးပစ္စည်းများ သန့်ရှင်းခြင်းနှင့် စွန့်ပစ်နည်း

ရာသီသုံးပစ္စည်းများကို ဘေးကင်းစွာ စွန့်ပစ်ခြင်းသည် သင့်ကျန်းမာရေးနှင့် ပတ်ဝန်းကျင်ရှိသူများကို ကာကွယ်ပေးပါသည်။အရေးပေါ်အခြေအနေများတွင်၊ ၎င်းသည် ဘုံအသုံးပြုနေရာများကို သန့်ရှင်းစွာထားရန်၊ ရောဂါပိုးများ မပြန့်ပွားစေရန်နှင့် အိမ်သာများ (သို့) ရေအိမ်တွင်းများ ပိတ်ဆို့ခြင်းကို ကာကွယ်ပေးပါသည်။  

သုံးပြီးသောပစ္စည်းများ (အတွင်းခံ၊ တစ်ရှူး၊ ဂွမ်း) စွန့်ပစ်နည်း

• သုံးပြီးအတွင်းခံများကို စက္ကူ (သို့) အဝတ်စဖြင့် ထုပ်ပါ (ဥပမာ - သတင်းစာဟောင်း၊ အိမ်သာသုံးစက္ကူ)
• လူထူထပ်နေရာများတွင် အနံ့မထွက်စေရန် ပလတ်စတစ်အိတ်ထဲထည့်ပြီး အမှိုက်ပုံးထဲ စနစ်တကျစွန့်ပါ
  
• အိမ်သာထဲသို့ အတွင်းခံ (သို့) ဂွမ်းများ မချပါနှင့်
• ရေဆင်းအိမ်သာများတွင် မစွန့်ပစ်ပါနှင့် - ပိတ်ဆို့နိုင်သည်
• အမှိုက်ပုံးရှိပါက အသုံးပြုပါ၊ မရှိပါက ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း (သို့) ရပ်ရွာလူကြီးများကို စွန့်ပစ်ရန်နေရာမေးပါ

ပြန်လည်သုံးစွဲနိုင်သော အဝတ်ပါဒ်များ ဆေးကြောနည်း

သန့်ရှင်းစွာဆေးကြောပြီး အပြည့်အဝခြောက်အောင်လုပ်ပါက ပြန်သုံးနိုင်ပါသည်

ဆေးကြောနည်း နှင့် အခြောက်ခံနည်း

1. သုံးပြီးအဝတ်ကို လက်အိတ် (သို့) ပလတ်စတစ်အိတ်ဖြင့် ကိုင်ပါ
2. ဆပ်ပြာရေထဲ ၂၀ မိနစ်စိမ်ပါ (ရေတွင် ဆပ်ပြာအမြှုပ်များပါစေ)
3. ဆပ်ပြာနှင့်သန့်သောရေဖြင့် သေချာဆေးကြောပါ
4. နေရောင်တိုက်ရိုက်ကျသောနေရာတွင် အခြောက်လှန်းပါ (အကောင်းဆုံးနည်း)
5. 1. နေရောင်မရပါက မီးဖိုဘေးတွင် အခြောက်ခံပါ (သို့) လေဝင်လေထွက်ကောင်းသောနေရာတွင် လှန်းပါ
   2. သီးသန့်လုံခြုံမှုအတွက် သန့်ရှင်းတဲ့ အဝတ်တွေကို အတွင်းဘက်မှာ ချိတ်ဆွဲထားနိုင်ပါတယ်။
6. လုံးဝခြောက်သွေ့မှသာ ပြန်သိမ်းပါ
7. အနံ့ဆိုးနေ/မှိုတက်နေ/ပျက်စီးနေသော အဝတ်များ မသုံးပါနှင့်
8. အခြားသူများနှင့် မျှဝေမသုံးပါနှင့်

ရာသီခံခွက် သန့်ရှင်းနည်း

သန့်ရှင်းသောရေရှိပါက:

• လက်ကို ဆေးကြောပါ
• ခွက်ထဲမှသွေးကို ရေမြောင်းနှင့်ဝေးသောမြေတွင်း (သို့) အိမ်သာထဲသို့ စွန့်ပါ
• သန့်သောရေဖြင့် ခွက်ကိုသေချာဆေးပါ
• အနံ့မပါသော ဆပ်ပြာရှိပါက သုံးပါ (အနံ့ပါ/ဆီပါသောဆပ်ပြာများ ရှောင်ပါ)

ရေ/ဆပ်ပြာ မရှိပါက (ယာယီနည်း):

• ခွက်ထဲမှသွေးကို စွန့်ပါ
• သန့်သောအိမ်သာသုံးစက္ကူ (သို့) အနံ့မပါသောတစ်ရှူးစက္ကူဖြင့် သုတ်ပါ
• ပြန်ထည့်မီ စက္ကူအကြွင်းအကျန်မရှိစေရန် သေချာစစ်ပါ
• ဤနည်းသည် ယာယီသာဖြစ်သည် — it is not safe to do all the time. You must clean your cup properly with soap and clean water as soon as you can to prevent infection.

မသုံးသည့်အခါ:

• သန့်ရှင်းခြောက်သွေ့သော ဘူးတွင်သိမ်းပါ
• မြေကြီး/ရေလွှမ်းနေသောနေရာ/အခြားသူများနှင့်ထိတွေ့နိုင်သောနေရာများတွင် မထားပါနှင့်
• ခွက်ကို အခြားသူများနှင့် မျှဝေမသုံးပါနှင့်

ခွက်ကိုသန့်ရှင်းစွာမသုံးနိုင်ပါက အတွင်းခံ (သို့) သန့်သောအဝတ်စသို့ ပြောင်းသုံးပါ

သူများကို ကူညီတဲ့အခါ:

• သွေးကို တိုက်ရိုက်မထိမိစေဖို့ လက်အိတ်၊ အထူအဝတ်၊ ပလပ်စတစ် (သို့) အရွက်တွေကို အသုံးပြုပါ။
• ပွင့်နေတဲ့ဒဏ်ရာတွေကို အုပ်ထားပါ။
• ပြီးရင် ဆပ်ပြာ (သို့) မှုန့်နဲ့ လက်ဆေးပါ။
• အဝတ်ပေါ်ကို သွေးစွန်းရင် ဆပ်ပြာရည်နဲ့ လျှော်ပါ။ ဘလိချ်ရည် (ဆားခါးရည်) ရှိရင် ၁ပုံ ဘလိချ် ၉ပုံ ရေနဲ့ ရောပြီး သန့်စင်ပါ (ဘလိချ်သုံးရင် လက်အိတ်စွပ်ပါ)။

Toxic Shock Syndrome (TSS) ကို သတိထားပါ

TSS ဟာ ရှားပါးပေမယ့် အသက်အန္တရာယ်ရှိတဲ့ ရောဂါတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး တမ်ပွန်၊ ရာသီသွေးခံ cup (သို့) ပိုးဝင်နေတဲ့ ဒဏ်ရာတွေနဲ့ ဆက်စပ်နိုင်ပါတယ်။ လက္ခဏာတွေနဲ့ ရာသီသုံးပစ္စည်းတွေကို ဘေးကင်းစွာ အသုံးပြုနည်းကို သိထားပါ။

Toxic Shock Syndrome (TSS) ဟာ မြန်မြန်ဆန်ဆန် ဖြစ်ပွားနိုင်ပါတယ်။

လက္ခဏာများ:

• အဖျားကြီးခြင်း
• ကြွက်သားနာကျင်ခြင်း
• သဲသဲကွဲကွဲ အနီစက်ထွက်ခြင်း (သဲတွေလို ကြမ်းတမ်းတဲ့ အထိအတွေ့ရှိခြင်း)
• တုပ်ကွေးလိုလက္ခဏာများ

လက္ခဏာအကုန်လုံးနဲ့ ဘာလုပ်ရမလဲဆိုတာ သိရဖို့ Toxic Shock Syndrome စာမျက်နှာ ကို ဝင်ကြည့်ပါ။

How to Reduce Risk

တမ်ပွန်

• ၄နာရီခြားတစ်ခါ အနည်းဆုံး လဲပါ
• အသုံးမပြုခင် နဲ့ အသုံးပြုပြီးတိုင်း လက်ဆေးပါ
• ချက်ချင်းသုံးမယ်ဆိုမှသာ တမ်ပွန်ကို ဖွင့်ပါ
• လိုအပ်မှသာ ကိုင်တွယ်ပါ
• ညင်ညင်သာသာ ထည့်ပါ၊ ညင်ညင်သာသာ ထုတ်ပါ
• applicator ပါတဲ့ တမ်ပွန် (ထည့်ကိရိယာပါတဲ့) မသုံးပါနဲ့ (မိန်းမကိုယ်နံရံကို ပွန်းစေနိုင်တယ်)
• သွေးမဆင်းဘူးဆိုရင် မသုံးပါနဲ့
• ညဘက်မှာ တမ်ပွန်အစား pad (သို့) အဝတ်သုံးပါ
• သွေးဆင်းနည်းရင် lubricant (ချောဆီ) သုံးပါ

ရာသီခံ

• ဆပ်ပြာနဲ့ သန့်ရှင်းတဲ့ရေသုံးပြီး လက်နဲ့ ခွက်ကို ဆေးပါ
• ၈နာရီမှ ၁၂နာရီခြားတစ်ခါ လဲပါ၊ ရေဆေးပါ
• သန့်သန့်ရှင်းရှင်း မလုပ်နိုင်ရင် မသုံးပါနဲ့
• cup သုံးတာက တခြားပစ္စည်းတွေထက် TSS ဖြစ်နိုင်ခြေကို လျော့ကျစေတယ်ဆိုတဲ့ အထောက်အထား မရှိသေးပါ

သွေးဆင်းနည်းတဲ့နေ့တွေ:

• pad (သို့) panty liner သုံးပါ
• ခြောက်နေတဲ့ တမ်ပွန်သုံးတာကို ရှောင်ပါ (မိန်းမကိုယ်မှာ အသေးစား အနာတွေ ဖြစ်စေနိုင်တယ်)

သန့်ရှင်းတဲ့ရေ (သို့) ဆပ်ပြာ မလုံလောက်ရင်::

• တမ်ပွန် (သို့) cup အစား pad (သို့) သန့်ရှင်းတဲ့ အဝတ်သုံးပါ

ရာသီလာစဉ် ပံ့ပိုးမှု

• ရာသီလာတာဟာ သဘာဝဖြစ်စဉ်ပါ၊ ဖုံးကွယ်စရာ မလိုပါ
• ယုံကြည်ရတဲ့ အမျိုးသမီးတွေနဲ့ အကြံတွေ၊ မျှဝေပါ
• အကူညီလိုရင် အမျိုးသမီး ကယ်ဆယ်ရေး အလုပ်သမား (သို့) စေတနာ့ဝန်ထမ်းတွေနဲ့ ဆက်သွယ်ပါ
• ငယ်ရွယ်တဲ့  မိန်းကလေးတွေအတွက် အထူးဂရုစိုက်ပါ၊ တစ်ယောက်ကို တစ်ယောက် ကူညီကြပါ

အရေးပေါ် ရာသီသုံးပစ္စည်းအိတ် ပြင်ဆင်ထားပါ (ဖြစ်နိုင်ရင်)

သန့်ရှင်းတဲ့ အိတ်ထဲမှာ အောက်ပါပစ္စည်းတွေ ထည့်ထားပါ:

• ပြန်လည်အသုံးပြုနိုင်တဲ့ အဝတ် (သို့) pad ၂-၃ခု
• ဆပ်ပြာ (သို့) ချွတ်ဆေး
• အတွင်းခံဘောင်းဘီ ၂စုံ
• လက်သုတ်ပဝါအသေး
• သုံးပြီးသား ပစ္စည်းတွေအတွက်အိတ် (သို့) ပလပ်စတစ်အိတ်
• ရေသန့်ဘူး (ပိုက်ခေါင်းကရေ မရရင်)