Written & Reviewed by Clinics Asia Healthcare Team | Learn more about our expert review process.
Overview
ကလေးများနှင့် လူငယ်များအတွက် အချိန်အခါအလိုက် စိုးရိမ်ပူပန်မှုများ ခံစားရခြင်းဟာ ပုံမှန်ဖြစ်ပါတယ်။ ဥပမာ - ကျောင်း သို့မဟုတ် မူကြိုစတင်တက်ရချိန်၊ နေရာသစ်ကို ပြောင်းရွှေ့ရချိန်တွေမှာ ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
ဒါပေမယ့် တချို့ကလေးများနှင့် လူငယ်များမှာ စိုးရိမ်ပူပန်မှုဟာ နေ့စဉ်ဘဝကို ထိခိုက်စေပြီး၊ ကျောင်း၊ အိမ်နဲ့ လူမှုဘဝတွေမှာ ပြဿနာတွေ ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ ကျွမ်းကျင်သူတွေရဲ့ အကူအညီ လိုအပ်ပါတယ်။
Symptoms
သင့်ကလေးမှာ အောက်ပါလက္ခဏာတွေ ရှိနိုင်ပါတယ်:
- အာရုံစိုက်ရခက်ခြင်း
- အိပ်မပျော်ခြင်း သို့မဟုတ် ညဘက် အိပ်မက်ဆိုးများနဲ့ နိုးလာခြင်း
- ပုံမှန်ထက် အစာပိုစားခြင်း သို့မဟုတ် အစားနည်းခြင်း
- အလွယ်တကူ ဒေါသထွက်ခြင်း၊ စိတ်ဆတ်ခြင်း နဲ့ ဒေါသထွက်လွန်ချိန်မှာ ထိန်းချုပ်မရခြင်း
- မကြာခဏ စိုးရိမ်ပူပန်ခြင်း သို့မဟုတ် အနှုတ်လက္ခဏာတွေးခေါ်ခြင်း
- စိတ်တင်းကျပ်နေခြင်း၊ ဂနာမငြိမ်ဖြစ်ခြင်း သို့မဟုတ် အိမ်သာမကြာခဏသွားခြင်း
- မကြာခဏ ငိုခြင်း
- လူကြီးတွေနဲ့ မခွာချင်ဖြစ်ခြင်း (အထူးသဖြင့် ငယ်ရွယ်တဲ့ကလေးတွေမှာ)
- ဗိုက်အောင့်ခြင်း နဲ့ မကျန်းမာသလို ခံစားရခြင်း
ခွဲခွာရမှာကို စိုးရိမ်ခြင်း (Separation anxiety) ဟာ ငယ်ရွယ်တဲ့ကလေးတွေမှာ အဖြစ်များပြီး၊ အသက်ကြီးတဲ့ကလေးတွေနဲ့ လူငယ်တွေမှာတော့ ကျောင်းနဲ့ပတ်သက်တဲ့ စိုးရိမ်မှုတွေ သို့မဟုတ် လူမှုရေးစိုးရိမ်မှုတွေ (social anxiety) ပိုဖြစ်တတ်ပါတယ်။
Causes
မိသားစုထဲမှာ စိုးရိမ်ပူပန်မှုရှိသူရှိခြင်း
စိုးရိမ်ပူပန်တတ်တဲ့လူတွေနဲ့ အတူနေခြင်းကြောင့်
စိတ်ဖိစီးစရာဖြစ်ရပ်တွေကြောင့် ဥပမာ:
- မကြာခဏ အိမ်ပြောင်းခြင်း၊ကျောင်းပြောင်းခြင်း၊
- မိဘတွေရန်ဖြစ်ခြင်း၊
- မိသားစုဝင်သို့မဟုတ် မိတ်ဆွေသေဆုံးခြင်း၊
- ပြင်းထန်တဲ့ရောဂါဖြစ်ခြင်း၊ ထိခိုက်ဒဏ်ရာရခြင်း၊
- ကျောင်းနဲ့ပတ်သက်တဲ့ပြဿနာတွေ၊
- အနိုင်ကျင့်ခံရခြင်း၊ အလွဲသုံးစားလုပ်ခံရခြင်း
ADHD နဲ့ အော်တစ်ဇင်စပက္ကထရမ် ရောဂါ (autistic spectrum disorders) ရှိသူကလေးတွေမှာ စိုးရိမ်ပူပန်မှုပြဿနာတွေ ပိုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
Treatment Options
ကုသမှုဟာ ကလေးရဲ့အသက်အရွယ်နဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုရဲ့ အကြောင်းရင်းပေါ် မူတည်ပါတယ်။
- အကြံပေးခြင်း (Counselling): ကလေးကို ဘာကြောင့် စိုးရိမ်ပူပန်ရတယ်ဆိုတာ နားလည်အောင် ကူညီပေးပြီး၊ ဒီအခြေအနေကို ကျော်လွှားနိုင်အောင် ပံ့ပိုးပေးပါတယ်။
- သိမြင်မှုဆိုင်ရာ အပြုအမူကုထုံး (Cognitive Behavioural Therapy - CBT): စကားပြောကုထုံးတစ်မျိုးဖြစ်ပြီး၊ ကလေးရဲ့ တွေးခေါ်ပုံနဲ့ အပြုအမူတွေကို ပြောင်းလဲပေးခြင်းဖြင့် စိုးရိမ်ပူပန်မှုကို ထိန်းချုပ်နိုင်အောင် ကူညီပေးပါတယ်။ ဒါကို တွေ့ဆုံကုသခြင်း သို့မဟုတ် အွန်လိုင်းကနေ ကိုယ်တိုင်လေ့လာခြင်းအနေနဲ့ လုပ်ဆောင်နိုင်ပါတယ်။
- စိုးရိမ်ပူပန်မှုအတွက် ဆေးဝါးများ: ကလေးရဲ့ စိုးရိမ်ပူပန်မှုဟာ ပြင်းထန်ပြီး စကားပြောကုထုံးတွေနဲ့ မသက်သာရင်၊ ဆေးဝါးတွေ ပေးနိုင်ပါတယ်။ ဒီဆေးတွေကို ကလေးနဲ့ လူငယ်တွေရဲ့ စိတ်ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူတွေကပဲ ညွှန်းလေ့ရှိပါတယ်။
Our content undergoes a thorough process of research, writing, peer review, and rigorous checks and approvals. It is designed for educational purposes and is freely accessible for individual patients to read and share. For detailed information regarding usage, copyright, and disclaimers, please visit our Terms & Conditions page.