Written & Reviewed by Clinics Asia Healthcare Team | Learn more about our expert review process.
Overview
ကာပယ်လ်တွန်းနယ် ရောဂါလက္ခဏာစု (CTS) သည် လက်ကောက်ဝတ်အတွင်းရှိ အာရုံကြောတစ်ခုပေါ် ဖိအားသက်ရောက်ခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပွားပါသည်။ ၎င်းသည် လက်နှင့် လက်ချောင်းများတွင် ထုံကျဉ်ခြင်း၊ နာကျင်ခြင်းနှင့် စပ်ဖျဉ်းဖျဉ်းဖြစ်ခြင်းတို့ကို ဖြစ်စေပါသည်။ များသောအားဖြင့် ကိုယ်တိုင်ကုသနိုင်သော်လည်း၊ ပျောက်ကင်းရန် လပေါင်းများစွာ ကြာနိုင်ပါသည်။
Symptoms
CTS ၏ လက္ခဏာများမှာ :
- လက်ချောင်း၊ လက် သို့မဟုတ် လက်မောင်းတွင် နာကျင်ခြင်း၊
- လက်ထုံခြင်း၊
- စပ်ဖျဉ်းဖျဉ်းဖြစ်ခြင်း သို့မဟုတ် ဆူးစူးသလို ခံစားရခြင်း၊
- လက်မအားနည်းခြင်း သို့မဟုတ် အရာဝတ္ထုများကို ကိုင်တွယ်ရန် ခက်ခဲခြင်း။
ဤလက္ခဏာများသည် များသောအားဖြင့် ဖြည်းဖြည်းချင်းစတင်ပြီး၊ လာလိုက်ပျောက်လိုက် ဖြစ်တတ်ပါသည်။ ညဘက်တွင် ပိုဆိုးလေ့ရှိပါသည်။
Causes
CTS သည် လက်ကောက်ဝတ်အတွင်းရှိ ကာပယ်လ်တွန်းနယ် (carpal tunnel) ရောင်ရမ်းပြီး အာရုံကြောတစ်ခုကို ဖိမိသောအခါတွင် ဖြစ်ပွားပါသည်။
အောက်ပါအခြေအနေများတွင် CTS ဖြစ်နိုင်ခြေ ပိုများပါသည် :
- ကိုယ်အလေးချိန်များခြင်း၊
- ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခြင်း၊
- လက်ကောက်ဝတ်ကို မကြာခဏကွေးခြင်း သို့မဟုတ် ပြင်းထန်စွာ ဆုပ်ကိုင်ရသော အလုပ်များ လုပ်ခြင်း (ဥပမာ - တုန်ခါသည့် ကိရိယာများ အသုံးပြုခြင်း)၊
- အဆစ်ရောင်ခြင်း (arthritis) သို့မဟုတ် ဆီးချိုရောဂါ (diabetes) ကဲ့သို့သော အခြားရောဂါများ ရှိခြင်း၊
- မိသားစုတွင် CTS ရာဇဝင်ရှိခြင်း၊
- လက်ကောက်ဝတ် ထိခိုက်ဒဏ်ရာ ရဖူးခြင်း။
Diagnosis
ဆရာဝန်သည် သင့်လက္ခဏာများကို မေးမြန်းပြီး လက်ကို စစ်ဆေးခြင်းဖြင့် CTS ကို များသောအားဖြင့် ရောဂါအဖြေရှာနိုင်ပါသည်။
သို့သော်၊ ဆရာဝန်သည် CTS ဟု သေချာမပြောနိုင်ပါက၊ အောက်ပါစစ်ဆေးမှုများအတွက် ဆေးရုံသို့ လွှဲပေးနိုင်ပါသည်:
- အာရုံကြောစစ်ဆေးခြင်း (nerve conduction test)၊
- အယ်ထွာဆောင်းရိုက်ခြင်း (ultrasound scan) သို့မဟုတ် MRI ရိုက်ခြင်း။
Treatment Options
CTS သည် တစ်ခါတစ်ရံတွင် ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခြင်းကဲ့သို့သော အကြောင်းရင်းများကြောင့် ဖြစ်ပါက၊ လပေါင်းများစွာအတွင်း သူ့ဘာသာသူ သက်သာသွားနိုင်ပါသည်။
လက်ကောက်ဝတ်ပတ်တီး (Wrist Splint) စည်းခြင်း
လက်ကောက်ဝတ်ပတ်တီးသည် လက်ကောက်ဝတ်ကို ဖြောင့်တန်းစေပြီး အာရုံကြောပေါ်ရှိ ဖိအားကို လျှော့ချပေးပါသည်။
အိပ်နေစဉ်တွင် စည်းထားရပြီး၊ ၆ ပတ်အထိ စည်းရန် လိုအပ်နိုင်ပါသည်။
လက်ကောက်ဝတ်ပတ်တီးကို အွန်လိုင်းမှ သို့မဟုတ် ဆေးဆိုင်များတွင် ဝယ်ယူနိုင်ပါသည်။
ဖြစ်စေနိုင်သော အကြောင်းရင်းများကို ရှောင်ရှားခြင်း
လက်ကောက်ဝတ်ကို မကြာခဏကွေးရခြင်း သို့မဟုတ် ပြင်းထန်စွာ ဆုပ်ကိုင်ရသော အလုပ်များ (ဥပမာ - တုန်ခါသည့် ကိရိယာများ အသုံးပြုခြင်း၊ တူရိယာတီးခြင်း) ကို ရှောင်ပါ။
အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများ
ပါရာစီတမော (paracetamol) သို့မဟုတ် အိုင်ဗျူပရိုဖန် (ibuprofen) ကဲ့သို့သော အကိုက်အခဲပျောက်ဆေးများသည် CTS ကြောင့်ဖြစ်သော နာကျင်မှုကို ယာယီသက်သာစေနိုင်ပါသည်။
သို့သော်၊ ၎င်းဆေးများသည် CTS ၏ အကြောင်းရင်းကို မကုသနိုင်သောကြောင့်၊ ဆေးများကို အလွန်အမင်း မှီခိုရန် မသင့်ပါ။
လက်လေ့ကျင့်ခန်းများ
လက်လေ့ကျင့်ခန်းများသည် CTS ၏ လက္ခဏာများကို သက်သာစေနိုင်ကြောင်း အနည်းငယ်သော သက်သေအထောက်အထားများ ရှိပါသည်။
ဆရာဝန်ထံမှ ကုသမှု
လက်ကောက်ဝတ်ပတ်တီး မထိရောက်ပါက၊ ဆရာဝန်သည် လက်ကောက်ဝတ်အတွင်း စတီးရွိုက်ထိုးဆေး (steroid injection) ထိုးရန် အကြံပြုနိုင်ပါသည်။
စတီးရွိုက်ထိုးဆေးသည် အမြဲတမ်းမပျောက်ကင်းစေနိုင်ပါ။ CTS သည် လပေါင်းများစွာအတွင်း ပြန်ဖြစ်နိုင်ပြီး၊ နောက်ထပ်ထိုးဆေး လိုအပ်နိုင်ပါသည်။
When To See A Doctor
အောက်ပါအခြေအနေများတွင် ဆရာဝန်နှင့် ပြသပါ :
- CTS လက္ခဏာများ ပိုဆိုးလာခြင်း သို့မဟုတ် မသက်သာခြင်း၊
- အိမ်တွင် ကုသမှုများ မထိရောက်ခြင်း။
Our content undergoes a thorough process of research, writing, peer review, and rigorous checks and approvals. It is designed for educational purposes and is freely accessible for individual patients to read and share. For detailed information regarding usage, copyright, and disclaimers, please visit our Terms & Conditions page.