Ultrasound Scan

ဤစစ်ဆေးမှုကို ဘာကြောင့်ပြုလုပ်ရသလဲ

အယ်လ်ထရာဆောင်း စကင်ဖတ်ခြင်းကို သန္ဓေ သားကို ကြည့်ရန်၊ ရောဂါတစ်ခုခုကို ရောဂါရှာဖွေရန် သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်မှုအချို့အတွင်း ခွဲစိတ်ဆရာဝန်ကို လမ်းညွှန်ရန် အသုံးပြုနိုင်သည်။

ဘယ်လိုအလုပ်လုပ်သလဲ

အယ်လ်ထရာဆောင်း စကင်ဖတ်ရာတွင် အသံလှိုင်းမြင့်များကို ထုတ်လွှတ်သည့် အယ်လ်ထရာဆောင်း ပရိုဘ် (ultrasound probe) ဟုခေါ်သော ကိရိယာငယ်တစ်ခုကို အသုံးပြုသည်။

ဤအသံလှိုင်းများကို သင်မကြားနိုင်သော်လည်း၊ ၎င်းတို့သည် ခန္ဓာကိုယ်၏ အစိတ်အပိုင်းများမှ ပြန်ကန်လာသောအခါ "ပဲ့တင်သံများ" ကို ဖန်တီးပြီး၊ ထိုပဲ့တင်သံများကို ပရိုဘ်က ဖမ်းယူကာ ရွေ့လျားနေသော ပုံရိပ်အဖြစ် ပြောင်းလဲပေးသည်။

ဤပုံရိပ်ကို စကင်ဖတ်နေစဉ်အတွင်း မော်နီတာတစ်ခုပေါ်တွင် ပြသထားသည်။

စစ်ဆေးမှုမတိုင်မီ ပြင်ဆင်ခြင်း

အယ်လ်ထရာဆောင်း စကင်အမျိုးအစားအချို့ကို မဖတ်မီ၊ ရရှိလာမည့် ပုံရိပ်များ၏ အရည်အသွေးကို မြှင့်တင်ရန် လိုက်နာရမည့် ညွှန်ကြားချက်များကို ပေးထားနိုင်သည်။

ဥပမာအားဖြင့်၊ သင့်အား အောက်ပါအတိုင်း အကြံပြုထားနိုင်သည် - :

• ရေသောက်ပြီး စကင်ဖတ်ပြီးမှသာ အိမ်သာသွားရန် – ဤအရာကို သန္ဓေသားအား စကင်ဖတ်ခြင်း သို့မဟုတ် တင်ပဆုံကြောအစိတ်အပိုင်းကို စကင်ဖတ်ခြင်းမတိုင်မီ လိုအပ်နိုင်သည်။
• စကင်ဖတ်ခြင်းမတိုင်မီ နာရီအနည်းငယ်ကြာ အစာမစားရန် – အသည်း၊ သည်းခြေအိတ်အပါအဝင် အစာခြေစနစ်ကို စကင်ဖတ်ခြင်းမတိုင်မီ လိုအပ်နိုင်သည်။ 

သင့်ခန္ဓာကိုယ်၏ မည်သည့်အစိတ်အပိုင်းကို စစ်ဆေးမည်ဆိုသည်ကို မူတည်၍၊ ဆေးရုံမှ သင့်အား အဝတ်အချို့ကို ချွတ်ပြီး ဆေးရုံဝတ်စုံကို ဝတ်ဆင်ရန် တောင်းဆိုနိုင်သည်။

သင့်အား စိတ်ဖိစီးမှုလျော့ပါးစေရန် စိတ်ငြိမ်ဆေး (sedative) ပေးပါက၊ ထိုဆေးကို သင့်လက်ပြင်သို့ သို့မဟုတ် လက်မောင်းသို့ သေးငယ်သော ပြွန်ငယ်ဖြင့် ထိုးသွင်းပေးမည်ဖြစ်သည်။

တစ်ခါတစ်ရံတွင်၊ စကင်ဖတ်ခြင်းမတိုင်မီ အန္တရာယ်မရှိသော ဆေးတစ်မျိုး (contrast agent) ကို ထိုးသွင်းပေးနိုင်သည်။ ၎င်းသည် ပုံရိပ်များကို ပိုမိုရှင်းလင်းစေရန် ကူညီပေးနိုင်သည်။

စစ်ဆေးမှုအတွင်း ဘာတွေဖြစ်မလဲ

အယ်လ်ထရာဆောင်း စကင်အများစုသည် ၁၅ မိနစ်မှ ၄၅ မိနစ်အထိ ကြာမြင့်သည်။ ၎င်းတို့ကို များသောအားဖြင့် ဆေးရုံ၏ ရေဒီယိုလောဂျီဌာနတွင် ဆရာဝန်၊ ရေဒီယိုလောဂျီပညာရှင် သို့မဟုတ် ဆိုနိုဂရာဖာများက ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။

ထို့အပြင်၊ GP လုပ်ငန်းခွင်ကဲ့သို့သော လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းနေရာများတွင်လည်း ပြုလုပ်နိုင်ပြီး၊ အယ်လ်ထရာဆောင်းတွင် အထူးလေ့ကျင့်ထားသော သားဖွားဆရာမများ သို့မဟုတ် ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာကုထုံးပညာရှင်များကဲ့သို့သော အခြားကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုပညာရှင်များက ပြုလုပ်နိုင်သည်။

ခန္ဓာကိုယ်၏ မည်သည့်အစိတ်အပိုင်းကို စကင်ဖတ်မည်ဆိုသည်နှင့် ဘာကြောင့်စကင်ဖတ်မည်ဆိုသည်ကို မူတည်၍ အယ်လ်ထရာဆောင်း စကင်အမျိုးအစားများ ကွဲပြားသည်။

အဓိကအမျိုးအစား ၃ မျိုးမှာ:

• အပြင်ဘက်မှ စကင်ဖတ်ခြင်း  – ပရိုဘ်ကို အရေပြားပေါ်တွင် ရွေ့လျားစေသည်။
• အတွင်းပိုင်း စကင်ဖတ်ခြင်း – ပရိုဘ်ကို ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ ထည့်သွင်းသည်။
• အစာခြေပြွန်မှတစ်ဆင့် စကင်ဖတ်ခြင်း – ပရိုဘ်ကို ရှည်လျားပြီး ပျော့ပျောင်းသော ပြွန်ငယ် (endoscope) တစ်ခုနှင့် တွဲပြီး ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ ထည့်သွင်းသည်။

ဤအမျိုးအစားများကို အောက်တွင် ဖော်ပြထားသည်။

အပြင်ဘက်မှ စကင်ဖတ်ခြင်း

အပြင်ဘက်မှ စကင်ဖတ်ခြင်းကို နှလုံးသို့မဟုတ် သန္ဓေသားကို စစ်ဆေးရာတွင် အများဆုံးအသုံးပြုသည်။

ထို့အပြင်၊ အသည်း၊ ကျောက်ကပ်၊ ဝမ်းဗိုက်နှင့် တင်ပဆုံကြောရှိ အခြားအင်္ဂါများကို စစ်ဆေးရာတွင်လည်း အသုံးပြုနိုင်သည်။

ပရိုဘ်ကို အရေပြားပေါ်တွင် ချောဆီဂျယ်လ်တစ်မျိုးဖြင့် လိမ်းထားပြီး၊ စစ်ဆေးမည့်နေရာပေါ်သို့ ရွေ့လျားစေသည်။

သင့်အရေပြားပေါ်တွင် ပရိုက်ကို ချောချောမွေ့မွေ့ ရွေ့လျားနိုင်စေရန် ချောဆီဂျယ်လ်တစ်မျိုးကို လိမ်းပေးပါမည်။ ဤနည်းဖြင့် ပရိုက်နှင့် အရေပြားအကြား မပြတ်တောက်စေရန် သေချာစေပါသည်။

သင့်အရေပြားပေါ်ရှိ အာရုံခံကိရိယာနှင့် ဂျယ်လ် (မကြာခဏ အေးနေတတ်သည်) မှလွဲ၍ အခြားဘာမှ ခံစားရမည် မဟုတ်ပါ။

သင့်သားအိမ် သို့မဟုတ် တင်ပါးဆုံဧရိယာကို စကင်ဖတ်စစ်ဆေးမည်ဆိုပါက၊ သင့်ဆီးအိမ်ပြည့်နေခြင်းကြောင့် အနည်းငယ် မသက်မသာ ဖြစ်စေနိုင်ပါသည်။

စကင်န်ပြီးဆုံးသွားပါက ဆီးသွားနိုင်ရန် အနီးတွင် အိမ်သာရှိပါမည်။

အတွင်းပိုင်း စကင်ဖတ်ခြင်း

အတွင်းပိုင်း စကင်ဖတ်ခြင်းကို ဆီးကျိတ်၊ သားဥအိမ် သို့မဟုတ် သားအိမ်ကဲ့သို့သော အင်္ဂါများကို ပိုမိုနီးကပ်စွာ စစ်ဆေးရာတွင် အသုံးပြုသည်။ 

"Transvaginal" ဆိုသည်မှာ "မိန်းမကိုယ်မှတစ်ဆင့်" ဟု အဓိပ္ပာယ်ရသည်။ ဤလုပ်ငန်းစဉ်အတွင်း၊ သင့်အား ပက်လက်လှဲနေရန် သို့မဟုတ် ဒူးကို ရင်ဘတ်ဆီသို့ ကွေးပြီး ဘေးတစ်စောင်းလှဲနေရန် တောင်းဆိုခံရမည်ဖြစ်သည်။

ထို့နောက်၊ လက်ချောင်းထက်မပိုကြီးသော သန့်ရှင်းသည့် အဖုံးပါသည့် အယ်လ်ထရာဆောင်း ပရိုဘ်ကို မိန်းမကိုယ် သို့မဟုတ် စအိုမှတစ်ဆင့် ညင်သာစွာ ထည့်သွင်းပြီး၊ ပုံရိပ်များကို မော်နီတာပေါ်သို့ ပို့လွှတ်သည်။

Internal examinations may cause some discomfort, but don't usually cause any pain and shouldn't take very long.

အစာခြေပြွန်မှတစ်ဆင့် စကင်ဖတ်ခြင်း

အစာခြေပြွန်မှတစ်ဆင့် စကင်ဖတ်ခြင်းတွင်၊ endoscope ကို သင့်ပါးစပ်မှတစ်ဆင့် ထည့်သွင်းပြီး၊ သင့်အစာအိမ် သို့မဟုတ် အစာပြွန်ကို စစ်ဆေးသည်။

ဤလုပ်ငန်းစဉ်အတွင်း၊ သင့်အား ဘေးတစ်စောင်းလှဲနေရန် တောင်းဆိုခံရမည်ဖြစ်ပြီး၊ endoscope ကို သင့်အစာအိမ်ဆီသို့ ဂရုတစိုက် ထည့်သွင်းမည်ဖြစ်သည်။

Endoscope ၏အဆုံးတွင် အလင်းနှင့် အယ်လ်ထရာဆောင်း ကိရိယာပါရှိသည်။ ၎င်းကို ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ ထည့်သွင်းပြီးနောက်၊ အပြင်ဘက်မှ စကင်ဖတ်ခြင်းကဲ့သို့ပင် အသံလှိုင်းများကို အသုံးပြု၍ ပုံရိပ်များကို ဖန်တီးသည်။

အစာခြေပြွန်မှတစ်ဆင့် စကင်ဖတ်ခြင်းသည် မသက်မသာဖြစ်စေနိုင်ပြီး ပျို့အန်ချင်စိတ်ကို ဖြစ်စေနိုင်သောကြောင့်၊ သင့်အား စိတ်ငြိမ်ဆေး (sedative) ပေးထားနိုင်ပြီး၊ လည်ချောင်းကို ထုံဆေး (local anaesthetic) ဖြန်းထားနိုင်သည်။

ထို့အပြင်၊ သင့်ပါးစပ်ကို ဟနေစေရန်နှင့် endoscope ကို ကိုက်မိပါက သွားများကို ကာကွယ်ရန် ပါးစပ်ကာကွယ်တပ်ဆင်ခြင်း (mouth guard) ပေးထားနိုင်သည်။

စစ်ဆေးမှုပြီးနောက်

အများအားဖြင့်၊ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ မရှိပါ။ စကင်ဖတ်ပြီးနောက် အိမ်ပြန်နိုင်သည်။

စိတ်ငြိမ်ဆေး (Sedative) မသုံးထားပါက သင့်အနေဖြင့် စကင်ဖတ်ပြီးနောက် ချက်ချင်းပင် ကားမောင်းနိုင်သည်၊ အစာစားနိုင်သည်၊ အရည်သောက်နိုင်သည် နှင့် ပုံမှန်လုပ်ငန်းဆောင်တာများကို ပြန်လည်လုပ်ဆောင်နိုင်သည်။

စိတ်ငြိမ်ဆေးသုံးထားပါက သင့်အား အစာခြေပြွန်မှတစ်ဆင့် စကင်ဖတ်ခြင်း (endoscopic ultrasound) ပြုလုပ်ပြီး စိတ်ငြိမ်ဆေးပေးထားပါက၊ ဆေးအာနိသင်ပျောက်သွားသည်အထိ ဆေးရုံတွင် နာရီအနည်းငယ်ကြာ နေရန် အကြံပြုခံရမည်ဖြစ်သည်။

ထို့အပြင်၊ သင့်အား ဆေးရုံမှ အိမ်ပြန်ပို့ပေးမည့်သူနှင့် နောက်ထပ် ၂၄ နာရီအတွင်း အတူနေမည့်သူတစ်ဦးကို စီစဉ်ထားရန် လိုအပ်ပါသည်။

ဤအချိန်အတွင်း သင့်အနေဖြင့် ကားမောင်းခြင်း၊ အရက်သောက်ခြင်း သို့မဟုတ် စက်ပစ္စည်းများ မောင်းနှင်ခြင်းတို့ကို မပြုလုပ်သင့်ပါ။

စကင်ဖတ်ပြီးနောက် ရလဒ်များကို ချက်ချင်းပြောပြနိုင်သော်လည်း၊ များသောအားဖြင့် ပုံရိပ်များကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာပြီး၊ သင့်အား စကင်ဖတ်ရန် ညွှန်ကြားပေးခဲ့သော ဆရာဝန်ထံသို့ အစီရင်ခံစာပေးပို့မည်ဖြစ်သည်။

ထို့နောက်၊ ဆရာဝန်က သင့်အား ရလဒ်များကို ရက်အနည်းငယ်အကြာတွင် ပြန်လည်ဆွေးနွေးပေးမည်ဖြစ်သည်။

အန္တရာယ်များ

အန္တရာယ်များ သို့မဟုတ် ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ရှိပါသလား?

အယ်လ်ထရာဆောင်း စကင်ဖတ်ခြင်းတွင် အသုံးပြုသော အသံလှိုင်းများကြောင့် မည်သည့်အန္တရာယ်မျှ မရှိပါ။ CT စကင်ကဲ့သို့သော အခြားစကင်များနှင့် မတူဘဲ၊ အယ်လ်ထရာဆောင်းတွင် ရေဒီယိုသတ္တိကြွမှုကို ထိတွေ့ရခြင်း မရှိပါ။

အပြင်ဘက်နှင့် အတွင်းပိုင်း အယ်လ်ထရာဆောင်း စကင်ဖတ်ခြင်းများမှာ ဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ မရှိပါ။ ယေဘုယျအားဖြင့် နာကျင်မှုမရှိသော်လည်း၊ ပရိုဘ်ကို အရေပြားပေါ်တွင် ဖိထားခြင်း သို့မဟုတ် ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းသို့ ထည့်သွင်းခြင်းကြောင့် အနည်းငယ် မသက်မသာဖြစ်နိုင်သည်။

အတွင်းပိုင်း စကင်ဖတ်ခြင်းတွင်၊ latex  ရာဘာ နှင့် ဓာတ်မတည့်ပါက၊ ဆရာဝန်အား အသိပေးရန် အရေးကြီးသည်။

အစာခြေပြွန်မှတစ်ဆင့် စကင်ဖတ်ခြင်း (Endoscopic Ultrasound)သည် အနည်းငယ် ပိုမိုမသက်မသာဖြစ်စေနိုင်ပြီး၊ ယာယီဘေးထွက်ဆိုးကျိုးများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။ ဥပမာ - လည်ချောင်းနာခြင်း သို့မဟုတ် ဗိုက်ပူခြင်း။

ထို့အပြင်၊ အတွင်းသွေးယိုခြင်းကဲ့သို့သော ပိုမိုပြင်းထန်သည့် ပြဿနာများ ဖြစ်ပေါ်နိုင်ခြေ အနည်းငယ်ရှိသည်