အမျိုးအစား (၁) ဆီးချိုရောဂါ(Diabetes (Type 1))

Patient Guide
2024- ဒီဇင်ဘာ 15 by
အမျိုးအစား (၁) ဆီးချိုရောဂါ(Diabetes (Type 1))
Zwe Htoo
This page is for educational purposes only. Always consult a healthcare provider for medical concerns.

Written & Reviewed by Clinics Asia Healthcare Team | Learn more about our expert review process.

အရေးကြီး သော အချက် 
သင်၏ဆီးချိုရောဂါအတွက် မည်သည့်ချိန်ဆိုမှုများကိုမဆို သွားရောက်ရန်အရေးကြီးပြီး၊ စစ်ဆေးမှုများကို သေချာလုပ်ရန် အရေးကြီးပါသည်။ ၊ ထိုစစ်ဆေးမှုများသည် အနာဂတ်တွင် ဖြစ်ပေါ်နိုင်သော ပြဿနာများကို ရှာဖွေပြီး ဆရာဝန်နှင့်အတူ ကုသနိုင်ရန် အရေးကြီးပါသည်။

အကျဥ်းချုပ်

အမျိုးအစား ၁ ဆီးချိုရောဂါသည် သင့်ခန္ဓာကိုယ်မှ အင်ဆူလင်ဟုခေါ်သော ဟော်မုန်းမထုတ်နိုင်သော အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် သင့်သွေးထဲတွင် ဂလူးကို့စ် (သကြား) အဆင့်ကို မြင့်မားစေသည်။

Insulin သည် ကိုယ်ခန္ဓာအတွက် သကြားကို စွမ်းအင် အဖြစ် အသုံးချရန် အရေးပါသော ဟော်မုန်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ Insulin မရှိပါက သွေးတွင်းသကြားပမာဏသည် အလွန်မြင့်တက်ပြီး ကျန်းမာရေးထိခိုက်နိုင်သည်။

နေ့စဉ် Insulin ထိုးသွင်းခြင်းဖြင့် သွေးတွင်းသကြားကို ထိန်းချုပ်နိုင်သည်။  အမျိုးအစား ၁ ဆီးချို သည် ကလေးနှင့် လူငယ်များတွင် ပုံမှန်အဖြစ်စတင်လေ့ရှိသည်။ သို့သော် မည်သည့်အသက်အရွယ်တွင်မဆို စတင်နိုင်ပါသည်။

သွေးတွင်းသကြားကို အမြဲစစ်ဆေးခြင်း၊ စားသောက်မှုထိန်းချုပ်ခြင်း၊ နှင့် insulin ပမာဏညှိခြင်းတို့ဖြင့် ထိန်းနိူင်ပါသည်။

အမျိုးအစား၁ ဆီးချို သည် ကိုယ်ခံအားစနစ်ပျက်ကွက်မှု (autoimmune condition) ကြောင့် ဖြစ်ပြီး ကာကွယ်ရန် မဖြစ်နိုင်ပါ။

အမျိုးအစား ၂ ဆီးချို နှင့် မတူပါဘူး။  အမျိုးအစား ၂ ဆီးချို သည် အများအားဖြင့် အသက်ကြီးသူများနှင့် အဝလွန် သူများတွင် ပိုများစွာတွေ့ရှိပါသည်။

လက္ခဏာများ

အမျိုးအစား ၁ ဆီးချို ၏ အဖြစ်များဆုံးလက္ခဏာများ:

  • ပုံမှန်ထက် ဆီးသွားခြင်း
  • ရေအလွန်အမင်း ငတ်ခြင်း
  • အလွန်ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း
  • အလေးချိန်လျင်မြန်စွာလျော့ကျခြင်း (ကြိုးစားမှုမရှိဘဲ)

အခြားလက္ခဏာများ:

  • အမြင်အာရုံဝေဝါးခြင်း
  • အသက်ရှူသည့်အခါ ချိုသော သို့မဟုတ် အသီးရနံ့ (ဥပမာ - nail polish remover သို့မဟုတ် pear drop sweets)
  • ထိခိုက်ရှာနာများဖြစ်လျှင် အနာကျက်ရန်ကြာခြင်း
  • ပိုးဝင်ခြင်းများ ဖြစ်ပေါ်လွယ်ခြင်း (ဥပမာ - thrush ကဲ့သို့သော ရောဂါများ)

လက္ခဏာများသည် ရက်သတ္တပတ်အနည်းငယ်အတွင်း သို့မဟုတ် အချို့က ရက်ပေါင်းအနည်းငယ်အတွင်း အလွန်လျင်မြန်စွာ ဖြစ် နိုင်ပါသည်။

အချိန်မီကုသမှု မရပါက၊ Diabetic Ketoacidosis (DKA) ဟုခေါ်သော အန္တရာယ်ရှိသော အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်လာနိုင်ပါသည်။ အမျိုးအစား၁ ဆီးချိုရောဂါသည် ကလေးများနှင့် လူငယ်များတွင် ပုံမှန်စတင်ဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိသော်လည်း၊ မည်သည့်အသက်အရွယ်၌မဆို ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါသည်။

အခြား ကိုယ်ခံအားနှင့် သက်ဆိုင်သော ရောဂါများ (autoimmune conditions) ရှိပါက သို့မဟုတ် မိသားစုဝင်များတွင် Type 1 ဆီးချိုရောဂါ သို့မဟုတ် အခြား အိုတိုအင်မြူရောဂါများရှိနေခဲ့ပါက၊ သင်၏ Type 1 ဆီးချိုရောဂါ ဖြစ်နိုင်ခြေပိုမိုရှိပါသည်။

အမျိုးအစား ၂ ဆီးချိုရောဂါ၏ လက္ခဏာများနှင့် ဆင်တူသော်လည်း၊အမျိုးအစား ၂ ဆီးချိုရောဂါသည် များသောအားဖြင့် ဖြည်းဖြည်းချင်းဖြစ်ပေါ်လာပြီး၊ အသက်ကြီးရင့်သူများတွင် ပိုမိုများပြားစွာတွေ့ရှိနိုင်ပါသည်။

ရောဂါရှာဖွေခြင်း

GP တစ်ဦးမှ သင့်တွင် အမျိုးအစား၁ ဆီးချိုရောဂါဖြစ်နိုင်သည်ဟု ယူဆပါက၊ သွေးနမူနာ ရယူခြင်း သို့မဟုတ် လက်ထိပ်ဖောက် ၍ သွေးတွင်း ဆီးချိုဓာတ်မြင့်မားမှု ရှိမရှိ စစ်ဆေးသော သွေးစစ်တမ်းများ ပြုလုပ်နိုင်ပါသည်။ ထို့အပြင် သင့်ဆီးနမူနာကိုလည်း စမ်းသပ်နိုင်ပါသည်။

စစ်တမ်းများမှ သင့်တွင် အမျိုးအစား ၁ ဆီးချိုရောဂါရှိနိုင်သည်ဟု ဖော်ပြပါက၊ ဆေးရုံရှိ ကျွမ်းကျင်ဆရာဝန်ထံ ပိုမိုကျွမ်းကျင်သော စမ်းသပ်မှုများနှင့် ကုသမှုကို စတင်ရန် အရေးပေါ် လွှဲပြောင်းပေးလိုက်ရမည်ဖြစ်သည်။  

ဆရာဝန်များသည် သင့်အသက်အရွယ်၊ ကိုယ်အလေးချိန်နှင့် ရောဂါလက္ခဏာများအပေါ် အခြေခံ၍ သင်အမျိုးအစား ၁ ဆီးချိုရောဂါရှိသည်၊ သို့မဟုတ် အခြားဆီးချိုရောဂါတစ်ခု ဖြစ်သည်ကို သက်သေပြနိုင်ပါသည်။သို့သော်၊ သင်တွင် ဘယ်အမျိုးအစားရှိကြောင်း မသေချာဖြစ်နေပါက၊ ထပ်မံသော သွေးစစ်တမ်းများ လိုအပ်နိုင်ပါသည်။

သင့်အား အမျိုးအစား ၁ ဆီးချိုရောဂါရှိကြောင်း ပြောလျှင်

သင်သို့မဟုတ် သင့်ကလေးတွင် အမျိုးအစား ၁ ဆီးချိုရောဂါအတည်ပြုခံရပါက၊ ၎င်းအခြေအနေသည် စိတ်ထိခိုက်မှုပေးနိုင်ပါသည်။ ၎င်းက သင့်ကိုမည်သို့ ထိခိုက်နိုင်မည်ကို စိုးရိမ်နေသော ခံစားချက်လည်း ရှိနိုင်သည်

ကျွမ်းကျင်သူများပါဝင်သော အထူးကုအဖွဲ့တစ်ခုမှ သင့်အတွက် သင့်တော်သော ကုသမှုနှင့် အထောက်အပံ့များ ပေးနိုင်ရန် အကူအညီဆောင်ရွက်မည်ဖြစ်သည်။ သင့်တွင် မေးမြန်းလိုသည်များရှိပါက သင့်အဖွဲ့မှ မည်သည့်မေးခွန်းကိုမဆို မေးမြန်းနိုင်ပါသည်။

ဆီးချိုရောဂါ ကို သင်ကိုယ်တိုင် စီမံခန့်ခွဲမှု စတင်ရန် လိုအပ်သော အခြေခံအချက်များကို ဆီးချိုရောဂါ စောင့်ရှောက်ပေးသည့် ကျွမ်းကျင်သူ တစ်ဦးမှ ဆေးရုံ သို့မဟုတ် ဆေးခန်းတွင် ပြသပေးမည်။

ကုသမှု

ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစား ၁ အတွက် အဓိကကုထုံးများ

သင့်ကို ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစား ၁ ရှိသည်ဟု ပထမဆုံး တွေ့ရှိရပါက ဆီးချိုရောဂါ ကျွမ်းကျင်သူအသင်းမှ ဆေးရုံတွင် စောင့်ရှောက်သည့် အခြေအနေတွင် ကုသပေးမည်။ ဆေးရုံမှ ဆင်းပြီးနောက် သင့်ရောဂါကို စီမံခန့်ခွဲရန် ဤအဖွဲ့က သင့်ကို လမ်းညွှန်ပေးမည်။

ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစား ၁ အတွက် အဓိကကုထုံးမှာ သင့်ရဲ့သွေးချို အဆင့်များကို စီမံခန့်ခွဲရန် အင်ဆူလင်(insulin) ဟူသော ဆေးဝါးကို ထိုးခြင်းဖြစ်သည်။

ကျန်းမာမှုရှိရန် သင့်ရဲ့ သွေးချိုအဆင့်များကို သတ်မှတ်ထားသော အဆင့်အတွင်းထားဖို့ကြိုးစားရန်လိုအပ်ပါသည်။ သင့်ကို သွေးချိုပုံမှန် စစ်ဆေးပြီး အင်ဆူလင်ထိုးရမည့် ပမာဏကို ထိန်းညှိ သင်ကြားပေးမည်။

သင့်ရဲ့ ဆီးချိုရောဂါထိန်းသိမ်းခြင်းအဖွဲ့သည် သင့်နှင့် ပူးပေါင်းပြီး ကုသမှု အစီအစဉ်တစ်ခု ဖန်တီးပါလိမ့်မည်။

ဒီအစီအစဉ်မှာ ပါဝင်မည့်အရာများမှာ:

  • ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစား ၁ အကြောင်းကို သင်ကြားရန်အတွက် အကြံဉာဏ်များနှင့် သင်တန်းများ၊ ထို့အပြင် သင့်ရဲ့ အင်ဆူလင်ပမာဏကို သင့်ရဲ့ စားသောက်မှုနှင့် ကိုက်ညီစေရန် (ကာဗိုဟိုဒရိတ်အရေအတွက် လေ့လာခြင်း၊ သို့မဟုတ် ကာဗိုဟိုဒရိတ် ဂဏန်းရေတွက်ခြင်း)
  • သင့်အတွက် အင်ဆူလင်အမျိုးအစားအကောင်းဆုံးဟာ ဘာလဲ၊ ဘယ်လိုနှင့် ဘယ်အချိန်တွင် ယူရမလဲ  
  • သင့်ရဲ့ ဆီးချိုသွေးတွင်းအမှတ်ကို ဘယ်လိုနှင့် ဘယ်အချိန်တွင် စစ်ဆေးရမလဲ၊ သင့်ရဲ့ ရည်မှန်းချက်များက ဘာလဲ
  • သင့်ရဲ့ HbA1c အဆင့်ကို တစ်နှစ်လျှင် ၂ မှ ၄ ကြိမ် ပြန်လည်သုံးသပ်ခြင်း၊ ယင်းသည် သင့်ရဲ့ များသောအားဖြင့် လွန်ခဲ့သော ၂ လမှ ၃လ အတွင်း ဆီးချိုသွေးအဆင့်ဖြစ်ပါသည်။
  • လျော့နည်းသောသွေးချို (ဟိုက်ပို့ဂလီစီမီးယား၊ သို့မဟုတ် ဟိုက်ပို့) နှင့် မြင့်မားသောသွေးချို (ဟိုက်ပါဂလီစီမီးယား) ကို ဘယ်လို မှတ်သားနိုင်ပြီး ဘယ်လို ကုသမလဲ
  • အစားအစာ၊ အရက်၊ ကားမောင်းခြင်း၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းနှင့် နေမကောင်းတဲ့ အခါ ပြုလုပ်ရမည့် အချက်များ (sick day rules) အကြံဉာဏ်များဆီးချိုရောဂါထိန်းသိမ်းခြင်းအဖွဲ့သည် သင့်ရဲ့ ကျန်းမာရေးနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကူညီမှုများအတွက် အထောက်အပံ့ပေးပါလိမ့်မည်။
  • ဆီးချိုရောဂါနှင့် ပတ်သက်သည့် အခက်အခဲများကို စစ်ဆေးခြင်းနှင့် ကုသခြင်း
  • ဆီ သင့်ရဲ့ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကျန်းမာရေးနှင့် စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျန်းမာရေးအတွက် ထောက်ပံ့မှု

သင်၏ ဆီးချိုရောဂါကိုကုသရန် လိုအပ်သော ပစ္စည်းများ၊ ဥပမာ - သွေးတွင်းဆီးချိုတိုင်းစက်နှင့် အင်ဆူလင်ထိုးရန် ပစ္စည်းများကို ပေးအပ်ပါလိမ့်မည်။ သင်သည် သင့်ရဲ့ ဆီးချိုအဖွဲ့နှင့် အချိန်နှင့်တပြေးညီ စစ်ဆေးခြင်းများနှင့် ပြန်လည်စစ်ဆေးခြင်းများရှိပါလိမ့်မည်။


အင်ဆူလင်

အင်ဆူလင် သည် သင့်ရဲ့ ဆီးချို (သို့မဟုတ် သကြား) ပမာဏကို လျော့ချပေးသည့် ဆေးတစ်ခု ဖြစ်ပါသည်။

အင်ဆူလင် အမျိုးအစား များစွာရှိပြီး၊ အချိန်ကွာခြားမှုအလိုက် အသုံးပြုရသည်။ သင့်အတွက် လိုအပ်သော အင်ဆူလင် အရေအတွက်ကို တွက်ချက်ပြီး၊ တစ်နေ့အလိုအလျှောက် အင်ဆူလင် ပင်တစ်ခုသို့မဟုတ် အင်ဆူလင် ပန့်ကို အသုံးပြုရပါမည်။

အင်ဆူလင် မလုံလောက်ပါက သွေးတွင်းသကြားဓာတ်လျှော့နည်းခြင်း (hypoglycaemia) ဖြစ်ပေါ်နိုင်သည်။ သင်သည် ဟိုင်ပို၏ အစားအစာများကို မည်ကဲ့သို့ သိရှိ၍ မည်သို့ ကုစားရမည်ကို သင်ကြားလိမ့်မည်။

အင်ဆူလင် ပန့်

အင်ဆူလင် ပန့် သည် သင့်ရဲ့ အသားပေါ်တွင် တပ်ဆင်ပြီး အမြဲဝတ်ဆင်ရသော သေးငယ်သော ကိရိယာ တစ်ခု ဖြစ်သည်။ ၎င်းသည် နေ့ဘက်နှင့် ညတိုင်းတွင် အင်ဆူလင် အနည်းငယ်ကို ပေးပို့ပေးပါသည်။  

ဤသည် သင့်ရဲ့ အင်ဆူလင် ထိုးဆေးများနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက သွေးတွင်းသကြားဓာတ်လျော့နည်းခြင်း ကို လျှော့ချပေးပြီး သင့်ရဲ့ သွေးတွင်း သကြားအဆင့်များကို အဆင်ပြေစေပါသည်။

အမျိုးအစား-၁ ဆီးချိုရောဂါအတွက် အသုံးပြုသော အင်ဆူလင်အမျိုးအစားများ

အမျိုးအစား-၁ ဆီးချိုရောဂါရှိသူ အများစုသည် အောက်ပါအင်ဆူလင် (၂) မျိုးကို ပေါင်းစပ်အသုံးပြုရသည်:

  • a long-acting insulinရှည်ကြာသော အာနိသင်ရှိအင်ဆူလင် (long-acting insulin / basal insulin) တစ်နေ့ (၁) ကြိမ် သို့မဟုတ် (၂) ကြိမ် ထိုးရသည် ခန္ဓာကိုယ်၏ အခြေခံအင်ဆူလင်လိုအပ်ချက်ကို ဖြည့်ဆည်းပေးသည်
  • arapid-acting insulinမြန်ဆန်သော အာနိသင်ရှိအင်ဆူလင် (rapid-acting insulin / bolus insulin) အစာမစားမီ ထိုးရသည်

ဤနည်းလမ်းကို basal-bolus regimen (အခြေခံနှင့် အစားစားချိန်ဆေးထိုးနည်း) ဟုခေါ်သည်။

အစား၌ပါသော ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် (carbohydrate) ပမာဏပေါ် မူတည်၍ ဆေးပမာဏကို တွက်ချက်ရသည် (carb counting)  

အင်ဆူလင်စုပ်စက် (Insulin Pump) အသုံးပြုသူများအတွက် သင့်တွင် မြန်ဆန်သော အင်ဆူလင် (rapid-acting insulin) သာ လိုအပ်မည် စုပ်စက်က တစ်နေ့လုံး အနည်းငယ်စီ အလိုအလျောက်ပေးသွားသဖြင့် ကြာရှည်သော အင်ဆူလင် ထိုးရန် မလိုပါ

သင့်ဆီးချိုကုသမှုအဖွဲ့က သင့်အတွက် သင့်တော်သော အင်ဆူလင်ကုထုံးကို ဆွေးနွေးညွှန်ကြားပေးမည် သင့်အသုံးပြုသော အင်ဆူလင်အမျိုးအစားနှင့် ပမာဏသည် အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ ပြောင်းလဲနိုင်သည်

ဆီးချိုရောဂါနှင့် ယှဥ်တွဲ နေ ထိုင် ခြင်း

ဆီးချိုရောဂါ အမျိုးအစား ၁ နှင့် အသက်တာ သင့်ရဲ့ သွေးတွင်း သကြားထိန်းသိမ်းခြင်း

သင့်ရဲ့ ဆီးချိုရောဂါ အမျိုးအစား ၁ ရှိလျှင် လုပ်ဆောင်ရမည့်အရာများမှာ -:

  • သင့်ရဲ့ သွေးတွင်း သကြား ဓာတ် (သကြား) ကို အမြဲစစ်ဆေးရပါမည်။
  • သင့်ရဲ့ စားသောက်မှုနှင့် ရေသောက်မှုများတွင် ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် (ကာဗိုဟိုက်ဒရိတ် ဂဏန်းရေတွက်ခြင်း)
  • အင်ဆူလင်ကို တစ်နေ့လျှင် အကြိမ်များစွာထိုးရပါမည်။
  • သေွးတွင်းသကြားဓာတ်လျော့နည်းခြင်း (ဟိုက်ပိုများ) ရဲ့ လက္ခဏာများကို ကြည့်ရှုပါ၊ ၎င်းကို လက်ခံခြင်းနှင့် ဘယ်လိုကုထုံးဆောင်ရမည်ကို သိရှိရပါမည်။

သင့်ရဲ့ သွေးတွင်း သကြားကို စစ်ဆေးခြင်း

သင့်ရဲ့ သွေးတွင်း သကြားကို စစ်ဆေးခြင်းသည် လူအများစုအတွက် လျင်မြန်ပြီး လွယ်ကူပါသည်။

သင့်အား သွေးတွင်း သကြား စစ်ဆေးမှုများပြုလုပ်ရန် သွေးတွင်း သကြားတိုင်းစက်၊ သေးငယ်သော အပ်(လန်ဆက်)များနှင့် test strips များလိုအပ်ပါမည်။

continuous glucose monitor (CGM) တစ်ခုလည်း လိုအပ်နိုင်ပါသည်။ ၎င်းသည် မည်သည့်အချိန်တွင်မဆို ဖတ်ပေးနိုင်ပြီး လက်ထိပ်ဖောက်၍ စစ်ဆေးမှုများကို လျှော့ချနိုင်ပါသည်။

သင့်အတွက် ဆီးချိုကို နေ့တိုင်း ၄ ကြိမ်စစ်ဆေးရန် အကြံပြုပါသည် (ကလေးများအတွက် ၅ ကြိမ်)၊ ထို့အပြင် အစာမစားခင်နှင့် အိပ်ရာမဝင်မီ တစ်ကြိမ်စစ်ဆေးပါ။

လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်း၊ အရက်သောက်ခြင်းနှင့် နေမကောင်းဖြစ်သည့်အခါ မကြာခဏ စစ်ဆေးပါ။

ကာဗိုဟိုဒရိတ်ဂဏန်းရေတွက်ခြင်း

သင့်၏ အစားအသောက်တွင် ကာဗိုဟိုဒရိတ် (ကာဗို) ရေတွက်ခြင်းသည် သင့်ရဲ့ အင်ဆူလင်ပမာဏကို သင့်စားသောက်မှုနှင့် ကိုက်ညီစေရန် ဆီးချိုအနေအထားကို စီမံနိုင်စေပါသည်။ ဤသည် သင်၏စားသောက်မှုတွင် ပိုမိုလွယ်ကူစေသည်။

အင်ဆူလင်ထိုးခြင်း

သင့်ရဲ့ အင်ဆူလင်ကို အင်ဆူလင်ပင် သို့မဟုတ် အင်ဆူလင်ပန့်ဖြင့်အသုံးပြုပါ။ အပ်များမှာအလွန်သေးငယ်သောကြောင့် များသောအားဖြင့် နာကျင်ခြင်းမရှိပါ။

သင့်စားသောက်မှု၊ သင့်ရဲ့ ဆီးချိုအနေအထားနှင့် လေ့ကျင့်ခန်းများနှင့်ကဲ့သို့သောအရာများပေါ် မူတည်ပြီး သင့် အင်ဆူလင်ပမာဏ ကို ပြင်ဆင်ရပါမည်။

သူနာပြု သည် သင့် ပင် သို့မဟုတ် ပံ့ပိုးပေးစက်ကို မည်သို့ အသုံးပြုရမည်ကို သင်ကြားပေးပါလိမ့်မည်။ ပြဿနာများကို ကာကွယ်ရန်အတွက်တစ်ကြိမ်စစ်ဆေးရာတွင် သင့် inject လုပ်ရာနေရာကိုပြောင်းလဲရန်နှင့် မှန်ကန်သောနည်းလမ်းကို အသုံးပြုရန် အရေးကြီးပါသည်၊

ဟိုက်ပိုဂလီစီမီးယား (ဟိုက်ပို) ကို ခံစားခြင်းနှင့် ကုထုံးပေးခြင်း

ဟိုက်ပိုဂလီစီမီးယား (ဟိုက်ပို) သည် သင့်ရဲ့ ဆီးချိုအနေအထားသည် နည်းလွန်းသောအခါ ဖြစ်ပေါ်ပြီး ၄mmol/Lထက်နိမ့်လျှင် ကုသရန် လိုအပ်ပါသည်။

သွေးတွင်းသကြားပမာဏ အနည်းငယ်နည်းခြင်း သည် ယေဘုယျအားဖြင့် ဖြစ်ပေါ်ပြီး ပြဿနာများ ဖြစ်စေခြင်း မရှိပါ။" 

"၎င်းသည် သင့်အစားအသောက်တွင် ကာဗိုဟိုဒရိတ်မလုံလောက်ခြင်း သို့မဟုတ် အင်ဆူလင်များခြင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါသည်။

ဗိုက်ဆာခြင်း, မူးခြင်း, ချွေးပြန်ခြင်း, တုန်ခြင်း စသည့် လက္ခဏာများကိုသတိပြုရပါမည်။

ဟိုက်ပိုဖြစ်လျှင် လျင်မြန်စွာ ကုသရန် အရေးကြီးပါသည်၊ သင့် ဆီးချိုအနေအထား ပိုမိုဆိုးဝါးမှုသို့ မပြောင်းလဲစေရန် အချိုရည် သောက်ခြင်း သို့မဟုတ် အစားတစ်ခုခုကိုစား သောက်ပါ။


ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစား ၁ ကို ထိန်းသိမ်းရာတွင် အကူအညီပေးနိုင်သော အရာများ

သင့်မှာ ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစား ၁ ရှိပါက၊ သင့်ရဲ့ ဆီးချိုအနေအထားကို ထိန်းသိမ်းရန်နှင့် ပြဿနာများမှ ကင်းဝေးရန် ကူညီပေးနိုင်သော အရာများ ရှိပါသည်။

  • မည်သည့်အခါမဆို သင့်ရဲ့ ဆီးချိုအနေအထားကို အလွယ်တကူ တက်စေသော အရာတစ်ခုကို များအားဖြင့် ယူဆောင်ပါ၊ ဥပမာ- အချိုရည်၊ သကြားလုံး၊ ဂလူးကို့စ်ပြား
  • သင့်မိသားစုနှင့် မိတ်ဆွေများသည် ဟိုက်ပိုဖြစ်သည့်အခါ ဘယ်လိုလုပ်ရမည်ကို သိရှိပြီးသားဖြစ်ပါစေ
  • ဆေးဝါးသတိပြုခြင်း၊ ဥပမာ- လက်မှတ်တစ်ခုသို့မဟုတ် ကတ်တစ်ခုကို ယူဆောင်ပါ၊ ၎င်းသည် သင့်မှာ ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစား ၁ ရှိကြောင်း ဖော်ပြပါ
  • ရာသီဥတုပူပြင်းသောအခါသို့မဟုတ် သင့်ရဲ့ ဓမ္မတာလာစဉ်အတောအတွင်း သင့်ရဲ့ ဆီးချိုအနေအထားကို ပိုမိုစစ်ဆေးရန်လိုအပ်နိုင်သည်ကို သတိပြုပါ
  • လေ့ကျင့်ခန်းမတိုင်မီ၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်နေစဉ်နှင့် လေ့ကျင့်ခန်းပြီးဆုံးပြီးနောက် သင့်ရဲ့ ဆီးချိုအနေအထားကို စစ်ဆေးပါ – ဟိုက်ပိုဖြစ်ခြင်းကနေကာကွယ်ရန် ကာဗိုဟိုဒရိတ်များကို ပို၍စားသုံးပြီး၊ အင်ဆူလင်ကိုလည်း လျော့ချရန်လိုအပ်နိုင်သည်
  • သင့်ရဲ့ ဆေးဘက်ကျွမ်းကျင် အဖွဲ့ထံမှ ဆီးချိုတိုင်းစက် (CGM) အ ကြောင်းကို မေးမြန်းပါ၊
  • သင်နေမကောင်းဖြစ်သည့်အခါ မည်သို့လုပ်ရမည်, အင်ဆူလင် ပမာဏကို ဘယ်လိုထိန်းညှိရမလဲဆိုသည့်အကြံဉာဏ်များအား လိုက်နာပါ။
  • သင့်အား ဆေးရုံသို့ သွားရမည် သို့မဟုတ် ခွဲစိတ်မှုလုပ်ရန်လိုသောအခါ၊ သင့်အတွက် ဆေးကုသမှုပေးနေသော ဝန်ထမ်းများကို သင့်မှာ ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစား ၁ ရှိပြီး အင်ဆူလင်ထိုးကြောင်း ပြောပြပါ
  • နိုင်ငံခြားသွားမည်ဆိုပါက၊ သင့်ရဲ့ ဆီးချိုရောဂါအကြောင်း GP သို့မဟုတ် ဆီးချိုအဖွဲ့မှ ဆေးစာရယူပြီး ၊ အင်ဆူလင်ဖြင့် ခရီးသွားရန်အကြံဉာဏ်များကို လိုက်နာပါ
  • သင့်ရဲ့ ဆီးချိုအဖွဲ့နှင့်ဆက်သွယ်ပြီး သိလိုသည့်အချက်များကို‌မေးမြန်းပါ
  • အရက်များကို မကျော်လွန်စွာအလွန်အကျွံ မသောက်ပါ နှင့် – တစ်ပတ်လျှင် အရက် ၁၄ ယူနစ်ထက်ပို မသောက်ဘဲ ၃ ရက်သို့မဟုတ် ပိုမို ခွဲဝေပြီး သောက်ပါ  
  • အစာမစားပဲ အရက်မသောက်ပါနှင့်

နောက်ဆက်တွဲ ရောဂါများ

ဆီးချိုရောဂါ ရေရှည် ဆိုးကျိုးများ

ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစား ၁ ရောဂါရှိခြင်းသည် အခြားသော ကျန်းမာရေးပြဿနာများဖြစ်ပေါ်နိုင်ပါတယ်။ ဒီပြဿနာများသည် အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှဖြစ်ပေါ်လေ့ရှိပြီး၊ သင်၏ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်မြင့်တက်ခြင်းနှင့် ဆက်စပ်နေသည်။

သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို ကောင်းစွာစီမံခန့်ခွဲခြင်းနှင့် ကျန်းမာသောစားသောက်နေထိုင်မှုများ၊ လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းနှင့် ဆေးလိပ်မသောက် ခြင်းတို့ကို အကောင်းဆုံးစီမံကောင်းစွာလုပ်ပါကနောက်ဆက်တွဲပြဿနာများဖြစ်ခြင်းကို လျော့ချနိုင်ပါတယ်။

သင့်ရဲ့ ဆီးချိုရောဂါအဖွဲ့သည် သင့်ကို အနာဂတ်အကျိုးရှိအောင် ထိန်းသိမ်းရန် ပူးပေါင်းပါလိမ့်မည်။

နှလုံးရောဂါနှင့် လေဖြတ်ခြင်း

ဆီးချိုရောဂါအမျိုးအစား ၁ သည် သင့်ရဲ့ သွေးကြောများကို ထိခိုက်စေပြီး၊ ၎င်းသည် နှလုံးသွေးကြောရောဂါနှင့် လေဖြတ်ခြင်းကို ဖြစ်ပေါ်စေပါသည်။

သင်၏ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်ကို စီမံခန့်ခွဲခြင်းနှင့်အတူ သင့် cholesterol အဆင့်နှင့် သွေးပေါင်ကို ဂရုစိုက်ခြင်းဖြင့် အန္တရာယ်ကို လျော့ချပေးနိုင်ပါတယ်။  

လူကြီးများသည် cholesterol အဆင့်ကို စစ်ဆေးရန်နှစ်စဉ် စစ်ဆေးမှုများ နှင့်၊ လူကြီးများနှင့် ကလေးများနှင့် အတူ သွေးပေါင်ကို စစ်ဆေးမှုများ လုပ် သင့်ပါသည်။

ခြေထောက်ပြဿနာများ

ဆီးချိုရောဂါသည် သင့်ရဲ့ အာရုံကြောများကို ထိခိုက်စေပြီး (ဤကို neyropathy ဟု ခေါ်) သင့်ခြေထောက်များ သွေးဆီးဆင်းမှုကို လျော့နည်းစေသည်၊ ၎င်းသည် ခံစားမှုသက်ရောက်မှုကို ပျောက်ဆုံးစေသည်။ ဤသည် ထိခိုက်မှုများမှာ ကောင်းစွာအနာမကျက်နိုင်ဖြစ်ပြီး ခြေထောက်တွင် ဒဏ်ရာရသည့်အခါ မခံစားမိပဲဖြစ်နိုင်သည်။

ဤသည်အနာများဖြစ်ခြင်းနှင့်ပိုးဝင်ရောဂါများဖြစ်ပေါ်စေတတ်ပါသည်။ ပိုဆိုးလာပါက ခွဲစိတ်ရန် လိုအပ်နိုင်ပါသည်။

ပြဿနာများကို ရှောင်ကြဉ်ရန် သင်သည် :

  • သင့်ခြေထောက်ကို နေ့စဉ်စစ်ဆေးပါ
  • သင့်ခြေထောက်ကို သန့်ရှင်းပြီး ခြေထောက်သန့်ရှင်းမှုကို ထိန်းသိမ်းပါ
  • သင့်ခြေထောက်ကို အဆင်ပြေသော ဖိနပ်များကို စီးပါ
  • နှစ်စဉ် တစ်ကြိမ်ခန့်ခြေထောက် စစ်ဆေးခြင်းကို ပြုလုပ်ပါ
  • သင့်ခြေထောက်ကို ထိခိုက်ခဲ့ပါက အမြန်ဆုံး ဆရာဝန်အကူအညီ ရယူပါ

မျက်စိပြဿနာများ

ဆီးချိုရောဂါသည် သင့်မျက်လုံးများ၏ သွေးကြောမျှင် များကို ထိခိုက်စေသည်။

ဤသည်သည် မျက်စိပြဿနာများ (ဆီးချိုကြောင့် အမြင်လွှာကွာခြင်း) ဖြစ်စေပြီး၊ အလွန်ထိခိုက်သော အခြေအနေများတွင် အမြင်ကွယ် သည်အထိ ဖြစ်လာနိုင်သည်၊ သို့သော် ဖြစ်ခဲနိုင်ပါသည်။

အရွယ်ရောက်သောလူများနှင့် ၁၂ နှစ်အထက်က ကလေးများသည် နှစ်တိုင်း ဆီးချိုမျက်လုံးစစ်ဆေးခြင်းပြုလုပ်ရပါမည်။

သင့်မျက်လုံးများတွင် ပြောင်းလဲမှုများသည် ပထမအစတွင် လက္ခဏာများမရှိပါ၊ ဒါကြောင့် ၎င်းတို့ကို စစ်ဆေးခြင်းသည် အမြင်အာရုံကို မထိခိုက် မီ ဆိုးရွားသော ထိခိုက်မှုများကို ရှာဖွေပြီး ကုသနိုင်ရန် အရေးကြီးပါသည်။

အာရုံကြောထိခိုက်မှု

ဆီးချိုရောဂါသည်အာရုံကြောများကို ထိခိုက်စေပြီး၊ ၎င်းကို ဆီးချိုကြောင့်ဖြစ်သောအာရုံကြောရောဂါဟု ခေါ်ပါသည်။

ဤသည်အခြားပြဿနာများကို ဖြစ်စေပါသည်:

  • ထုံခြင်း
  • နာကျင်ခြင်း သို့မဟုတ် စူးသောခံစားမှု
  • လိင်ဆက်ဆံမှုဆိုင်ရာပြဿနာများ
  • ဝမ်းချုပ်ခြင်း သို့မဟုတ် ဝမ်းလျှောခြင်း

သင့်အနေဖြင့် ဤလက္ခဏာများကို ရင်ဆိုင်ခဲ့ပါက၊ သင်၏ ဆရာဝန် သို့မဟုတ် ဆီးချိုရောဂါအဖွဲ့နှင့် ဆွေးနွေးပါ။

အာရုံကြောထိခိုက်မှုအတွက် ကုသမူမရှိပေမယ့်၊ ကုထုံးများသည် လက္ခဏာများကို ကူညီပြီး၊ ၎င်းသည် ဆိုးရွားခြင်းမှ ရပ်တန့်နိုင်ပါသည်။

ကျောက်ကပ်ပြဿနာများ

အချိန်ကြာလာသည်နှင့်အမျှ၊ သွေးတွင်းသကြားဓာတ်မြင့်ခြင်း သည် သင့်ကျောက်ကပ်များကို ထိခိုက်စေနိုင်ပြီး၊ ယင်းသည် ကျောက်ကပ်ရောဂါကို ဖြစ်စေသည်။

ကျောက်ကပ်ရောဂါသည် ပထမဦးဆုံးမှာ လက္ခဏာမရှိပါဘူး၊ ထို့ကြောင့် ကျောက်ကပ်ပြဿနာများကို စစ်ဆေးရန် နှစ်စဉ် စစ်ဆေးမှုတစ်ခုပြုလုပ်ရန် အရေးကြီးပါသည်။

လက္ခဏာများကို ကူညီပေးနိုင်သော ကုထုံးများ ရှိပြီး၊ ၎င်းသည် ဆိုးရွားခြင်းမှ ရပ်တန့်နိုင်ပါသည်။

သွားဖုံးရောဂါ

 ဆီးချိုမြင့်ခြင်းသည် သင့်ရဲ့ သွားဖုံးရောဂါနှင့် ပိုးဝင်ခြင်းများကို ပိုမိုဖြစ်ပွားစေတတ်ပါသည်။"

တစ်နေ့နှစ်ကြိမ် ပုံမှန်သွားတိုက်ရန်နှင့် သွားကျန်းမာရေးကိုပုံမှန်စစ်ဆေးရန် အရေးကြီးပါသည်။

သင့်ပါးစပ်တွင် အနာဖြစ်ခြင်း၊ သွားဖုံးသွေးယိုခြင်း သို့မဟုတ် ခံတွင်းနံ့ဆိုးခြင်းများကြုံရပါကသွားဆရာဝန်ထံ အမြန်ဆုံးသွားပါ။

Our content undergoes a thorough process of research, writing, peer review, and rigorous checks and approvals. It is designed for educational purposes and is freely accessible for individual patients to read and share. For detailed information regarding usage, copyright, and disclaimers, please visit our Terms & Conditions page.

Checked & Approved
Clinical Review Team
Written & Translated
Medical Publishing Team
Last Updated
17 November 2024