?unique=b21076b)
Written & Reviewed by Clinics Asia Healthcare Team | Learn more about our expert review process.
အကျဥ်းချုပ်
စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှုရှိတဲ့သူတစ်ဦးဟာ ပျမ်းမျှလူတစ်ဦးနဲ့ နှိုင်းယှဉ်ရင် တွေးခေါ်ပုံ၊ ခံစားပုံ၊ ပြုမူပုံ ဒါမှမဟုတ် အခြားသူတွေနဲ့ ဆက်ဆံပုံတွေဟာ အလွန်ကွာခြားပါတယ်။
စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှု အမျိုးအစားများစွာ ရှိပါတယ်။
ဒီစာမျက်နှာက စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှုအကြောင်း အထွေထွေအချက်အလက်တွေကို ပိုမိုအသေးစိတ်သိရှိနိုင်ဖို့ အခြားရင်းမြစ်တွေနဲ့ ချိတ်ဆက်ဖော်ပြထားပါတယ်။
လက္ခဏာများ
လက္ခဏာတွေက စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှု အမျိုးအစားပေါ် မူတည်ပြီး ကွဲပြားပါတယ်။
ဥပမာအားဖြင့်၊ (borderline personality disorder) (အဖြစ်အများဆုံး အမျိုးအစားများထဲမှ တစ်ခု) ရှိသူတစ်ဦးက တွေးခေါ်ပုံတွေ ထိခိုက်နေတာ၊ စိတ်လိုက်မာန်ပါလုပ်တတ်တဲ့ အပြုအမူနဲ့ စိတ်ခံစားမှုတွေကို ထိန်းချုပ်ရာမှာ ပြဿနာတွေ ရှိတတ်ပါတယ်။
သူတို့မှာ ပြင်းထန်ပေမဲ့ မတည်ငြိမ်တဲ့ ဆက်ဆံရေးတွေ ရှိနိုင်ပြီး လူတွေက သူတို့ကို စွန့်ပစ်သွားမှာကို စိုးရိမ်ပူပန်တတ်ပါတယ်။
လူမှုရေးဆန့်ကျင် စရိုက်လက္ခဏာ (antisocial personality traits) ရှိသူတစ်ဦးက များသောအားဖြင့် လွယ်လွယ်ကူကူ စိတ်တိုတတ်ပြီး သူတို့ရဲ့ဒေါသကို ထိန်းချုပ်ရာမှာ ခက်ခဲတတ်ပါတယ်။
သူတို့ရဲ့ဘဝထဲက ပြဿနာတွေအတွက် အခြားသူတွေကို အပြစ်တင်နိုင်ပြီး ရန်လိုတတ်ခြင်းနဲ့ အကြမ်းဖက်ခြင်းတို့ ရှိနိုင်ကာ သူတို့ရဲ့ အပြုအမူတွေက အခြားသူတွေကို စိတ်အနှောင့်အယှက် ဖြစ်စေနိုင်ပါတယ်။
စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှုရှိသူတစ်ဦးမှာ စိတ်ကျရောဂါနဲ့ မူးယစ်ဆေးစွဲခြင်းကဲ့သို့သော အခြားစိတ်ကျန်းမာရေး ပြဿနာများလည်း ရှိနိုင်ပါတယ်။
အခြားသော စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှု အမျိုးအစားတွေမှာ မတူညီတဲ့ လက္ခဏာတွေ ရှိပါလိမ့်မယ်။
ဖြစ်ပွားရသည့် အကြောင်းရင်းများ
စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှုရဲ့ အတိအကျ အကြောင်းရင်းကို ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပေမဲ့ ဒါတွေဟာ လူတစ်ဦးရဲ့ မျိုးရိုးဗီဇနဲ့ ကလေးဘဝရဲ့ စောစောပိုင်း ပတ်ဝန်းကျင်ဆိုင်ရာ သက်ရောက်မှုများ (ဥပမာ- ညှဉ်းပန်းနှိပ်စက်မှု သို့မဟုတ် လျစ်လျူရှုမှုကဲ့သို့သော စိတ်ထိခိုက်စရာ ကလေးဘဝ အတွေ့အကြုံ) ပေါင်းစပ်မှုကနေ ဖြစ်ပေါ်လာတယ်လို့ ယူဆရပါတယ်။
ကုသမှု ရွေးချယ်စရာများ
စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှုအတွက် ကုသမှုမှာ များသောအားဖြင့် စကားပြောကုထုံး (talking therapy) ပါဝင်ပြီး အခြားသော ကုထုံးအမျိုးအစားတွေနဲ့ ဆေးဝါးတွေလည်း ပါဝင်နိုင်ပါတယ်။
စကားပြောကုထုံးများ (Talking therapies)
ဒါကတော့ လူနာက ကုထုံးပညာရှင်နဲ့ စကားပြောပြီး သူတို့ရဲ့ ကိုယ်ပိုင်အတွေးတွေ၊ ခံစားချက်တွေနဲ့ အပြုအမူတွေကို ပိုမိုနားလည်အောင် လုပ်ဆောင်တဲ့ ကုထုံးဖြစ်ပါတယ်။
ကုသမှုဟာ ရောဂါရဲ့ပြင်းထန်မှုနဲ့ လူနာမှာ ရှိနိုင်တဲ့ အခြားပြဿနာတွေပေါ် မူတည်ပြီး လပေါင်းများစွာ ဒါမှမဟုတ် နှစ်ပေါင်းများစွာ ကြာမြင့်နိုင်ပါတယ်။
ကုထုံးပညာရှင်က လူနာနဲ့ အရေးကြီးတဲ့ ကိစ္စရပ်တွေကို နားထောင်ပြီး ဆွေးနွေးတဲ့အပြင် ပြဿနာတွေကို ဖြေရှင်းဖို့ နည်းလမ်းတွေကို ဖော်ထုတ်နိုင်ပြီး လိုအပ်ပါက သူတို့ရဲ့ သဘောထားနဲ့ အပြုအမူတွေကို ပြောင်းလဲဖို့ ကူညီပေးနိုင်ပါတယ်။
ကုထုံးဆိုင်ရာ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းများ (Therapeutic communities)
စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှုရှိတဲ့ တချို့လူနာတွေကို ကုထုံးဆိုင်ရာ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်းတွေမှာ ကုသမှုပေးနိုင်ပါတယ်။ ကုထုံးဆိုင်ရာ လူမှုအသိုင်းအဝိုင်း (TCs) ဆိုတာ ပြင်းထန်တဲ့ အဖွဲ့လိုက်ကုထုံးပုံစံအတွက် လူတစ်ဦးသွားရောက် ဒါမှမဟုတ် နေထိုင်တဲ့ နေရာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှုရဲ့ အတွေ့အကြုံကို နက်ရှိုင်းစွာ လေ့လာစူးစမ်းပါတယ်။
လူနာက များသောအားဖြင့် ရက်သတ္တပတ် ဒါမှမဟုတ် လပေါင်းများစွာ တက်ရောက်ရပါတယ်။
ဆေးဝါး (Medicine)
စိတ်ကျရောဂါ၊ စိုးရိမ်ပူပန်မှု ဒါမှမဟုတ် စိတ်ကစဉ့်ကလျားလက္ခဏာတွေလိုမျိုး စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှုနဲ့ ဆက်စပ်နေတဲ့ ပြဿနာတွေကို ကုသဖို့ ဆေးဝါးတွေ ညွှန်ကြားနိုင်ပါတယ်။
ဥပမာအားဖြင့်၊ အသင့်အတင့်မှ ပြင်းထန်သော စိတ်ကျရောဂါ လက္ခဏာများကို selective serotonin reuptake inhibitor (SSRI) လို့ခေါ်တဲ့ စိတ်ကျရောဂါ တိုက်ဖျက်ဆေး အမျိုးအစားနဲ့ ကုသနိုင်ပါတယ်။
ကိုယ်ဝန်ဆောင်ခြင်း၊ မိဘဖြစ်ခြင်းနှင့် စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှု
သင့်မှာ စရိုက်လက္ခဏာ ကစဉ့်ကလျားဖြစ်မှု ရှိတယ်ဆိုရင် ကိုယ်ဝန်ဆောင်နေစဉ်နဲ့ ကလေးမွေးပြီးနောက်ပိုင်းမှာ အထူးအထောက်အပံ့တွေ လိုအပ်နိုင်ပါတယ်။
အကူအညီ လိုအပ်မယ်ဆိုရင် GP (အထွေထွေရောဂါကု ဆရာဝန်)၊ သားဖွားဆရာမ နဲ့ စကားပြောနိုင်ပါတယ်။
Our content undergoes a thorough process of research, writing, peer review, and rigorous checks and approvals. It is designed for educational purposes and is freely accessible for individual patients to read and share. For detailed information regarding usage, copyright, and disclaimers, please visit our Terms & Conditions page.