အပူဒဏ်ကြောင့်မောပန်းခြင်း/ အပူရှပ်ခြင်း (Heat Exhaustion and Heatstroke)

First Aid +
ရှောင်ရန်အချက်များ
အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်သည့် လက္ခဏာများ ပြပြီး ၃၀ မိနစ်ကြာသည်အထိ သင် သို့မဟုတ် တစ်စုံတစ်ဦးက ဆက်လက်နေမကောင်းနေပါက၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအကူအညီကို မစောင့်ပါနှင့်။
အပူလျှပ်သည်ဟု သံသယရှိပါက၊ ကိုယ်တိုင်ကားမောင်း၍ အရေးပေါ်ဌာနသို့ မသွားပါနှင့်။ လူနာတင်ယာဉ်ကို ခေါ်ပါ သို့မဟုတ် အခြားသူတစ်ဦးအား သင့်ကို ပို့ဆောင်ပေးရန် တောင်းဆိုပါ။

အကျဥ်းချုပ်

အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်ပါက၊ ၃၀ မိနစ်အတွင်း ကိုယ်ခန္ဓာကို အေးအောင်လုပ်နိုင်ပါက အရေးပေါ်ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအကူအညီ မလိုအပ်ပါ။
သို့သော်၊ အပူလျှပ်ခြင်း (Heatstroke) အဖြစ်သို့ ပြောင်းသွားပါက၊ အရေးပေါ်ကုသမှု ခံယူရန် လိုအပ်ပါသည်။

အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်ခြင်းဆိုတာဘာလဲ ?

အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်ခြင်း (Heat Exhaustion) သည် ခန္ဓာကိုယ်အပူချိန်မြင့်တက်ပြီး ချွေးထွက်များခြင်းကြောင့် ရေနှင့် ဆားဓာတ်များ ဆုံးရှုံးသွားသောအခါ ဖြစ်ပေါ်သည်။

အပူလျှပ်ခြင်းဆိုတာဘာလဲ?

အပူလျှပ်ခြင်း (Heatstroke) သည် ဦးနှောက်ရှိ အပူချိန်ထိန်းချုပ်မှုစနစ် ပျက်စီးသွားသောအခါ ဖြစ်ပေါ်ပြီး၊ ခန္ဓာကိုယ်ကို အေးအောင်မလုပ်နိုင်တော့သည့်အခြေအနေ ဖြစ်သည်။

အပူလျှပ်ခြင်းသည် အရေးပေါ်ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်သည်။

အပူလျှပ်ခြင်းသည် အရေးပေါ်ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အခြေအနေတစ်ခုဖြစ်ပြီး၊ နေပူတွင် အချိန်ကြာမြင့်စွာနေခြင်း၊ အဖျားကြီးခြင်း သို့မဟုတ် Ecstasy ကဲ့သို့သော ဆေးဝါးများ သုံးစွဲခြင်းတို့ကြောင့် ဖြစ်နိုင်သည်။

လက္ခဏာများ

အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်ခြင်း၏ လက္ခဏာများ:

  • ပင်ပန်းနွမ်းနယ်ခြင်း
  • ခေါင်းမူးခြင်း
  • ခေါင်းကိုက်ခြင်း
  • ပျို့အန်ခြင်း
  • အရေပြားဖြူဖတ်ဖြူရော်ဖြစ်ခြင်း သို့မဟုတ် ချွေးထွက်များခြင်း
  • လက်၊ ခြေထောက်နှင့် ဗိုက်တွင် ကြွက်တက်ခြင်း
  • အသက်ရှူမြန်ခြင်း သို့မဟုတ် နှလုံးခုန်မြန်ခြင်း
  • ကိုယ်ပူခြင်း
  • ရေအလွန်ဆာခြင်း
  • အားနည်းခြင်း

အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်ခြင်း၏ လက္ခဏာများသည် လူကြီးများနှင့် ကလေးများတွင် အတူတူပင်ဖြစ်သော်လည်း၊ ကလေးများတွင် စိတ်တိုလွယ်ခြင်းလည်း ဖြစ်နိုင်သည်။

အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်ခြင်း၏ လက္ခဏာများပြလျှင် အေး‌ေအာင်လုပ်ပြီး အရည်များပေးရန်လိုအပ်ပါသည်။

Immediate First Aid Steps

အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်သူကို အေးအောင်လုပ်ရန် လုပ်ဆောင်နိုင်သော အဆင့်များ

အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်သူကို အေးအောင်လုပ်ရန် အောက်ပါ အဆင့် ၄ ဆင့်ကို လိုက်နာပါ::

  1. အေးသောနေရာသို့ ရွှေ့ပါ။
  2. မလိုအပ်သော အဝတ်အစားများ (အင်္ကျီ၊ ခြေအိတ် စသည်) ကို ချွတ်ပါ။
  3. အားဖြည့်အချိုရည်၊ ဓာတ်ဆားရည် သို့မဟုတ် ရေအေးကို တိုက်ပါ။
  4. အရေပြားကို အေးအောင်လုပ်ပါ။ ရေအေးဖြင့် ဖြန်းပါ သို့မဟုတ် ရေစိုအဝတ်ဖြင့် သုတ်ပါ။ ပန်ကာ သို့မဟုတ် ရေခဲအိတ်ကို အဝတ်နှင့်ထုပ်ပြီး ချိုင်းကြား သို့မဟုတ် လည်ပင်းတွင် ကပ်ပါ။

သက်သာလာသည်အထိ သူတို့နှင့်အတူ နေပါ။

၃၀ မိနစ်အတွင်း ကိုယ်ခန္ဓာ အေးလာပြီး သက်သာလာသင့်သည်။

ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အကူအညီ ဘယ်အချိန်မှာ ရယူသင့်သလဲ။

အောက်ပါအခြေအနေများတွင် လူနာတင်ယာဉ်ခေါ်ပါ သို့မဟုတ် အရေးပေါ်ဌာနသို့ ချက်ချင်းသွားပါ:

  • အေးသောနေရာတွင် အနားယူပြီး ၃၀ မိနစ်ကြာသည်အထိ မသက်သာပါက၊
  • ကိုယ်အပူချိန် အလွန်မြင့်နေပါက၊
  • အရေပြားပူနေပြီး ချွေးမထွက်ဘဲ နီရဲနေပါက (အသားညိုနှင့် အသားမည်းသူများတွင် ဤလက္ခဏာကို သိမြင်ရန် ခက်ခဲနိုင်သည်)၊
  • နှလုံးခုန်မြန်နေပါက၊
  • အသက်ရှူမြန်ခြင်း သို့မဟုတ် မောခြင်း၊
  • စိတ်ရှုပ်ထွေးခြင်း သို့မဟုတ် မညီမညာဖြစ်ခြင်း၊
  • တက်ခြင်း  
  • သတိလစ်ခြင်း၊

အရေးပေါ်ဌာနသို့ ကိုယ်တိုင်ကားမောင်းမသွားပါနှင့်။ အခြားသူတစ်ဦးအား သင့်ကို ပို့ဆောင်ပေးရန် တောင်းဆိုပါ သို့မဟုတ် လူနာတင်ယာဉ်ကို ခေါ်ပါ။ အရေးပေါ်ဝန်ထမ်းများက ကူညီရောက်ရှိလာသည်အထိ ဘာလုပ်ရမည်ကို လမ်းညွှန်ပေးပါလိမ့်မည်။

သတိလစ်သွားပါက၊ ပြန်လည်ကောင်းမွန်ရာနေရာတွင် ထားပါ။ recovery position .

ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအကူအညီ ရယူရန် :

  • အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်ခြင်း၏ လက္ခဏာများကို ကုသရန် ခက်ခဲနေပါက သို့မဟုတ် အကြံဉာဏ်လိုအပ်ပါက၊ ဆေးဘက်ဆိုင်ရာအကူအညီကို ချက်ချင်းရယူပါ။

အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်ခြင်းနှင့် အပူလျှပ်ခြင်းကို ကာကွယ်ရန်

ပူပြင်းသောရာသီဥတု သို့မဟုတ် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ခြင်းတွင် အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်ခြင်း သို့မဟုတ် အပူလျှပ်ခြင်း ဖြစ်နိုင်ခြေ မြင့်မားသည်။

ကာကွယ်ရန် အချက်များ:

  • ရေအေးများများ သောက်ပါ၊ အထူးသဖြင့် လှုပ်ရှားနေစဉ် သို့မဟုတ် လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်နေစဉ်။
  • အရောင်ဖျော့ဖျော့နှင့် ပွပွချောင်ချောင်အဝတ်အစားများ ဝတ်ဆင်ပါ။
  • နေ့လယ် ၁၁ နာရီမှ ၃ နာရီအတွင်း နေပူတွင် မနေပါနှင့်။
  • အရက်အလွန်အကျွံ မသောက်ပါနှင့်။
  • အလွန်အမင်း လေ့ကျင့်ခန်း မလုပ်ပါနှင့်။
  • ပူပြင်းသောနေ့များတွင် အိမ်တွင်း၌နေပါက၊ မျက်နှာကြက်ကို ပိတ်ပါ၊ ပြတင်းပေါက်များကို ပိတ်ပါ၊ ပူသောမီးများနှင့် လျှပ်စစ်ပစ္စည်းများကို ပိတ်ပါ။

ဤအချက်များသည် ရေဓာတ်ခန်းခြောက်ခြင်းကို ကာကွယ်ရန်နှင့် ခန္ဓာကိုယ်ကို အေးမြစေရန် ကူညီပေးပါလိမ့်မည်။

ကလေးများ၊ အသက်ကြီးသူများနှင့် နာတာရှည်ရောဂါရှိသူများ (ဥပမာ: ဆီးချို၊ နှလုံးရောဂါ) သည် အပူဒဏ်ကြောင့် နေမကောင်းဖြစ်နိုင်ခြေ ပိုများသည်။

Our content undergoes a thorough process of research, writing, peer review, and rigorous checks and approvals. It is designed for educational purposes and is freely accessible for individual patients to read and share. For detailed information regarding usage, copyright, and disclaimers, please visit ourTerms & Conditionspage.

Checked & Approved
Clinical Review Team
Written & Translated
Medical Publishing Team
Last Updated
05 January 2025

Start writing here...

မတော်တဆဖြစ်ရပ်ပြီးနောက် (After An Incident)
First Aid +