X-ray

ဓာတ်မှန် စမ်းသပ်မှုကို ဘာကြောင့် ပြုလုပ်ကြသလဲ

ဓာတ်မှန်  ကို ကိုယ်ခန္ဓာအနှံ့ အကောင်းဆုံးစစ်ဆေးရန် အသုံးပြုနိုင်သည်။ အဓိကအားဖြင့် အရိုးများနှင့်အဆစ်များကို ကြည့်ရှုရန် အသုံးပြုပါသည်။ သို့သော် အတွင်းပိုင်း ကိုယ်တွင်း အင်္ဂါ ရောဂါတွေကိုလည်း စစ်ဆေးရန် လုပ်ဆောင် နိုင်သ ည်။

ဓာတ်မှန်  မှာတွေ့ရှိနိုင်တဲ့ ရောဂါများ:

•  အရိုးကျိုးခြင်း , အက်ခြင်း 
•  သွား နှင့်ဆိုင် သော ပြသနာများ - 
• ကျောရိုး  ပြဿနာများscoliosis 
• အရိုး ကင်ဆာ အကြိတ်များ non-cancerous and cancerous bone tumours
• အဆုတ်ပြဿနာများ  pneumonia and lung cancer
• မျိုချရခက် ခြင်း
• နှလုံးရောဂါများheart failure
• ရင်သားကင်ဆာ

ဓာတ်မှန်  များကို ဆရာဝန်များသို့မဟုတ် ခွဲစိတ်ဆရာဝန်များအား အချို့သော ဆေးကုသမှုများအတွင်း ညွှန်ကြားရန်လည်း အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။ ဥပမာအားဖြင့်၊ coronary angioplasty ( နှလုံးသွေးကြောချဲ့ ခြင်း) ပြုလုပ်တဲ့အခါတွင်ဓာတ်မှန်  များကို catheter (ရှည်ရှည်၊ ပေါ့ပေါ့နှင့် တပ်ဆင်ရလွယ်ကူသော အယ်လ်ထွက်ပေါ်) ကို ညွှန်ပြရန် အသုံးပြုနိုင်ပါသည်။

ဤစစ်ဆေးမှု မည်သို့အလုပ်လုပ်သနည်း

ဓာတ်မှန် များသည် ကိုယ်ခန္ဓာကို ဖြတ်ကျော်နိုင်သော ဓာတ် ရောင်ခြည် အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ မျက်စိ ဖြင့် မမြင်နိုင်သလို၊ ခံစားမရပါ။

ဓာတ်မှန် များသည် ကိုယ်ခန္ဓာကို ဖြတ်ကျော်လျှင်၊ ဓာတ်မှန် များမှ အင်နဂျီကို ကိုယ်ခန္ဓာ၏ အစိတ်အပိုင်းမတူညီသော အပိုင်းများမှာ အမျိုးမျိုးသောအနှုန်းများဖြင့် စုပ်ယူမည်။ ကိုယ်ခန္ဓာ၏ တစ်ဖက်မှ အတိအကျပြန်လည်ယူသည့် detector များသည်ဓာတ်မှန် များကို လွတ်လပ်စွာဖြတ်ကျော်ပြီး သေချာသော ဓာတ်ပုံတစ်ပုံတွင် ပြောင်းလဲမည်။ 

ဓာတ်မှန်  များသည်  ခန္ဓာကိုယ်ရဲ့ ‌သိပ်သည်းသော အစိတ်အပိုင်း များကို ဖြတ်ရပိုခက် ပါသည်။ ဥပမာ၊ အရိုးတို့မှဓာတ်မှန်ဖြတ်ကျော်ရန် အခက်အခဲရှိသဖြင့် ပုံတွင် အဖြူရောင်အလင်းမြင်တွေ့ရသည်။ဓာတ်မှန် များအားလုံးဖြတ်ကျော်နိုင်သော နှလုံးနှင့်အဆုတ်စသည့် ကိုယ် တွင်း အင်္ဂါ များတွင် ပုံတွင်ပိုမှောင် သော နေရာအဖြစ် တွေ့ရပါသည်။ 

ဓာတ်မှန်အတွက် ပြင်ဆင်ခြင်း

ဓာတ်မှန် များအတွက် သင့်အနေဖြင့် အထူးပြင်ဆင်မှုတစ်ခုခုမလိုအပ်ပါ။ ဓာတ်မှန်မရိုက် မီ  အစားအသောက်သောက်သုံးခြင်းကို ပုံမှန်အတိုင်းလုပ်နိုင်ပြီး၊ သင်၏ သာမန်ဆေးများကိုလည်း ဆက်လက်သောက်နိုင်ပါသည်။

သို့သော်၊ သင့်အား အခြားသောဆေးများကို မစားသုံးဘဲ၊ အစားအသောက်နှင့် ရေသောက်ခြင်းကို ကန့်သတ်ရန်လိုအပ်နိုင်ပါသည်၊ သင်သည် ကွန်ထရက်စ်အေဂျင့်ကို အသုံးပြုသည့်ဓာတ်မှန် ကို ရိုက် မည်ဆိုပါက ၄င်းသည်လိုအပ်ပါသည်။

ဓာတ်မှန်  များအားလုံးအတွက် သင့်မှာ ကိုယ်ဝန်ရှိပါက ဆေးရုံကို အသိပေးရန် လိုအပ်ပါသည်။ ကိုယ်ဝန်ပါကဓာတ်မှန် ကို အရေးပေါ်မဖြစ်ပါက မသုံးပါ။

ဓာတ်မှန် လုပ်စဉ်အတွက်  သက်တောင့် သက်သာ ရှိသော ဝတ်အစားများဝတ်ထားနိုင်ပါ က ပို ကောင်းပါသည်၊ သင်သည် ဓာတ်မှန် ရိုက် ရာတွင် ၄င်းများကို ဝတ်ဆင်နိုင်ပါသည်။ လက်ဝတ်ရတနာများနှင့် သတ္တုပါဝင်သော အဝတ်အစားများ (zipper စသည်) ကိုမဝတ်သင့်ပါ၊ ၄င်းများကို ဖယ်ရှားရပါမည်။ 

စစ်ဆေးမှုအတွင်း ဖြစ်ပျက်နိုင်သည်များ

ဓာတ်မှန်  တစ်ခုရိုက်သည့်အခါတွင်၊ သင်သည်စားပွဲတစ်ခုပေါ်တွင် လှဲ ခြင်း သို့မဟုတ် နောက်ခံအပြား နေရာတွင်ရပ်၍ နေရာချ ပါလိမ့်မည်။

ဓာတ်မှန်   စက်သည် မီးသီး ကြီးတစ်လုံးပါဝင်သော Tube ပုံစံ ရှိပြီး၊ဓာတ်မှန်ကျွမ်းကျင်သူ သည် အဲဒီစက်ကို သင့်ခန္ဓာကိုယ်အတွင်းမှာ စစ်ဆေးနေသောအပိုင်းကို အလေးပေး၍ ညွှန်ကြားမှာဖြစ်သည်။ သူတို့သည် စက်ကို မျက်နှာပြင်မှ မျက်နှာကြားတစ်နေရာမှာ သို့မဟုတ် အခန်းအနီးမှ လုပ်ဆောင် လိမ့်မည်။

ဓာတ်မှန်   ကိရိယာသည် စက္ကန့်ပိုင်း အတွင်းတွင် ဆောင်ရွက်ပြီး ပြုလုပ်နေစဉ်မှာ သင့်ကို ဘာမှ မခံစားရပါ။

ဓာတ်မှန်   ရိုက်နေစဉ်မှာ ပုံရိပ်မှားယွင်းမှုမဖြစ်အောင် မလှုပ်ရှား ပဲ ရပ်တန့်နေရမည်။ ပုံရိပ်များကို အကျိုးရှိစွာ ရရှိရန် များသောအားဖြင့် ဘက်အရမ်း မတူညီသော အနေအထားများမှဓာတ်မှန် တစ်ခါထက် ပိုပြီး ရိုက်လိမ့်မည်။  

လုပ်ငန်းစဉ်မှာ အချိန် အနညးငယ် သာ ကြာမြင့် သည်။

Contrast X-rays

တချို့အခါများတွင်ဓာတ်မှန်  ပြုလုပ်ခြင်းမတိုင်မီ၊ contrast agent (ကွန်ထရတ်စ် အင်ဂျင့်) ကို ပေးလျက်ရှိပါသည်။ ၎င်းသည်ဓာတ်မှန်  တွင် နူးညံ့သော အစိတ်အပိုင်းများကို ပို၍ ထူးခြားစွာ မြင်နိုင်ရန် ကူညီသည်။

contrast agent (ကွန်ထရတ်စ် အင်ဂျင့်) အမျိုးအစားများမှာ :

• barium swallow – barium ဆိုတဲ့ အရာတစ်ခုကို မျိုချစေ ပြီး အပေါ်ပိုင်း  အစာအိမ်စနစ်ကို ပိုမိုထင်ရှားစေဖို့ ကူညီပါတယ်။
• barium enema – barium ကို သင်၏ စအို အတွင်းသို့ ထည့်သွင်းပြီး အူလမ်းကြောင်းကို ပိုမိုထင်ရှားစေဖို့ ကူညီပါတယ်။
• angiography – အိုင်ယိုဒီန်းကို သွေးကြောထဲ ထည့်ပြီး နှလုံးနှင့် သွေးကြောများကို ပိုမိုထင်ရှားစေဖို့ ကူညီပါတယ်။
• intravenous urogram (IVU) – အိုင်ယိုဒီန်းကို သွေးကြောထဲ ထည့်ပြီးကျောက်ကပ် နှင့် ဆီး အိမ် ကို ပိုမိုထင်ရှားစေဖို့ ကူညီပါတယ်။

ဒီအမျိုးအစားဓာတ်မှန်များသည် ကြိုတင် ပြင်ဆင်မှုတစ်ချို့လိုအပ်နိုင်ပြီး၊ လုပ်ဆောင်ရန် အချိန်ပိုများနိုင်ပါတယ်။ ဓာတ်မှန် အတွက် အဆင်သင့်ဖြစ်ရန် လိုအပ်သောအချက်များကို ပြောပြပါလိမ့်မည်။ 

စစ်ဆေးမှုပြီးနောက်

ဓာတ်မှန်အပြီးတွင် သင်သည်ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး မရနိုင်ပါဘူး၊ သင်သည် အချိန်တိုအတွင်း အိမ်ပြန်နိုင်ပြီး၊ သင်၏ ပုံမှန် လှုပ်ရှားမှုများကို ချက်ချင်းပြန်လည်စတင်နိုင်ပါသည်။

contrast agent အသုံးပြုခဲ့ပါက သင်ကိုယ်တိုင်အချိန်တစ်ချို့တွင်ဘေးထွက်ဆိုးကျိုး အချို့ကို ကြုံတွေ့နိုင်ပါသည်။

ဥပမာအားဖြင့်၊ barium သည် ရက် အနည်းငယ် သင့်ဝမ်းကို အဖြူရောင်ဖြစ်နိုင်ပြီး၊ X-ray ပြုလုပ်ခါနီး သင့်အစာအိမ် ကို ဖြေလျော့ရန် ပေးထားသော ထိုး ဆေးကြောင့် သင်၏မျက်စိက အမြင် ဝေဝါးနိုင်ပါသည်။ အချို့သောလူများသည် iodine ထိုးခြင်းအပြီးတွင် အရေပြားယားယံခြင်း သို့မဟုတ် နေမကောင်းခြင်းခံရတတ်ပါသည်။ 

X-ray ပုံများကို သင်၏ရလဒ်ကို မပြောမီ၊ radiologist ဓာတ်မှန်ဆရာဝန်မှ ဓာတ်မှန်ဖတ်ရန်  လိုအပ်ပါသည်။ သူတို့သည် မိမိတို့၏ ရလဒ်များကို သင့်အား တစ်နေ့တည်းတွင် ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်၊ သို့မဟုတ် သူတို့သည် သင့်၏ ဆရာဝန်သို့  ပို့ပေးပြီး၊ သင့်အား ရလဒ်များကို အချို့သောရက်များအတွင်း ဆွေးနွေးနိုင်ပါသည်။ 

အန္တရာယ်များ 

ဓာတ်မှန်များသည် အန္တရာယ် ကင်းပါသလား?

X-ray အတွက် radiation တွင် ရှိသော အန္တရာယ်များကို လူများကစိုးရိမ်ကြပါသည်။ သို့သော်၊ သင်၏ကိုယ်အတွင်းမှာ စစ်ဆေးသော အစိတ်အပိုင်းသည် radiation အလွန်နိမ့်သော အဆင့်တွင် အချိန်စက္ကန့်မျှ သာ ထိတွေ့ပါလိမ့်မည်။

ယေဘုယျအားဖြင့် X-ray အတွက် ထိတွေ့ရသော radiation ပမာဏသည် ပတ် ဝန်းကျင် မှ သဘာဝ အတိုင်း ရ သောradiation အနည်း ငယ် နှင့် ညီမျှ မှုရှိသည်။

X-ray exposure သည် နှစ်များ သို့မဟုတ် တစ်ခါတည်းတွင် ကင်ဆာဖြစ်စေနိုင်ပါသည်၊ သို့သော် ဤအန္တရာယ်မှာ အလွန်အသေးစားလို့ ယူဆရပါတယ်။

ဥပမာအားဖြင့်၊ ရင်ဘတ် ဓာတ်မှန်  သို့မဟုတ် သွား ဓာတ်မှန် သည် သဘာဝ radiation ရက်အနည်းငယ် ထိတွေ့ခြင်းနှင့် ပြီး၊ ကင်ဆာဖြစ်စေခြင်း၏ အန္တရာယ်က 1 in 1,000,000 ထက်နည်းပါသည်။

ဓာတ်မှန်ရိုက် ခြင်း၏ အကျိုးကျေးဇူးများနှင့် အန္တရာယ်များကိုမရိုက်ခင်မှာ စဉ်းစားသွားပါမည်။ အကယ်၍ စိုးရိမ်မှုများရှိပါကသင်၏ဆရာဝန် သို့မဟုတ် radiographer နှင့် ဆွေးနွေးပါ၊ ။